k'TU I THON DRENIC

NJ� DIALOG I ASHP�R DHE I PRER� N� KULL�N E SHABAN POLLUZH�S

 

  Nebih Meha, nj� dit� marsi t� vitit 1981, s� bashku me Zek� Fazlin� e �ubrelit, shkojn� n� Polluzh�, n� kull�n e Metit (t� t� birit t� Shaban Polluzh�s), me t� cilin ishin edhe miq t� vjet�r. N� at� konak q�llon edhe Beqir Dobra nga Kryesheci i Skenderajt, (nip i Shaban Polluzh�s dhe dh�nd�r i autorit t� k�tij libri), i cili m� von�, ka r�n� p�r liri t� atdheut, gjat� luft�s s� U�K-s� n� Kosov�. 

  Beqir Dobra, disa her�, me besnik�rin� m� t� madhe e ka treguar dialogun e ashp�r q� e kishte pasur bac� Nebihu n� at� kull� me z�vend�skomandantin serb t� stacionit t� milicis� s� Skenderajt, Cvetko Radoj�iqin. 

  UDB-ja, si� e kishte zakon, p�rmes zagar�ve t� vet� e p�rcillte edhe Nebihun, se ku shkonte dhe me k� shoq�rohej. UDB-ash�t ishin lajm�ruar se Nebih Meha, vet� i dyt� shkoi p�r n� kull� t� Shaban Polluzh�s. Me k�t� rast ata supozonin, se: "P�r derisa shkon aty babai i tij, rrjedhimisht edhe Tahiri duhej t� ishte atypari!� K�shtu vendosin t� shkonin ta takonin e ta k�rc�nonin Nebihun mu aty ku ishte mysafir!

"Sa ishim duke ndenjur, � tregonte Beqir Dobra, � pasi q� kishim ngr�n� drek� dhe po pinim �aj, u ndie nj� e thirrur. Pas saj u fut n� kull� z�vend�skomandanti i stacionit t� milicis� s� Skenderajt Cvetko Radoj�iq vet� i kat�rti. Nebihu as q� l�vizi nga vendi. Pasi u ul�n, filloi biseda me an� t� nj� p�rkthyesi, sepse Nebihu, th�n� realisht, nuk e dinte edhe aq serbishten. Biseda q� fillimisht ishte ca e qet�, me koh� mori tone k�rcimi:

  - Ne erdh�m k�tu t� takohemi me mixh�n Nebih, posa mor�m vesh q� �sht� k�tu, n� kull�n tuaj. Tham� t� bisedojm� pak me t�, sepse un� i respektoj pleqt�," � e filloi bised�n Radoj�iq.

  - E para, ai, me k�t�, donte q� t�i tregonte Nebihut se nuk kishin ardhur krejt kot, por po e p�rcillnin. E dyta, duke e theksuar shprehjen "Sa e mor�m vesh q� �sht� k�tu�� - donte ta ngjallte dyshimin, te Nebih Meha, se p�rcjell�sin e tij e kishte diku af�r, e kishte t� rrethit t� vet, pra t� fuste dyshimin dhe pasigurin�. Nd�rsa p�r t'ia v�n� kapakun k�saj pune, vazhdoi me dinak�ri: � "Un� i respektoj pleqt�,� � q� donte t'i thoshte, se ti nuk ke faj, por Tahiri dhe doli aty ku ia kishte qitur rrethin: 

  - Dor�zoje djalin n� bes�n ton� dhe kjo pun�, mixha Nebih, do t� mbyllet! � Rajdo�iqi, fjal�n "mixh�" e p�rdorte p�r ta zbutur Nebihun. Pasi ia hodhi nj� v�shtrim zhbirues, e pyeti:

  -Ku �sht� Tahiri, mixha Nebih? Ti e di q� ne po e k�rkojm�. Ti e di po ashtu se ai ua ka rrezikuar jet�n milic�ve duke sht�n� n� ta. Ti e di mir�, q� ne ende s�t� kemi ardhur n� sht�pi p�r k�t� pun�. Nuk po duam t�ju shqet�sojm�, prandaj erdha k�tu q� t� t� lus ta dor�zosh Tahirin. �sht� mir� qe ti vet, me dor�n t�nde, ta dor�zosh. P�rndryshe, � e ngriti z�rin ai, � n�se Tahiri nuk dor�zohet brenda tri jav�ve, ne kemi urdhrin p�r ta vrar�, ku ta z�m�! Bile kemi urdh�r q� ta vrasim edhe at� qe e strehon, � e tha edhe k�t�, p�r t� futur frik�n tek strehuesit e mundsh�m t� Tahir Meh�s. 

Posa p�rkthyesi i tha edhe fjal�t e fundit, Nebihu q� mezi priste, ia ktheu, me nj� ton po aq k�rc�nues:

  - D�gjo ti, komandant i milicis�. S� pari, duhet ta dini q�, Tahir Meha, edhe po t� dua un�, nuk �sht� djal� q� i dor�zohet hyqymetit tuaj. S� dyti, as Nebih Meha, nuk �sht� nj� bab� qe dor�zon djalin e vet n� milici t� Serbis�. -Ne as bab� e as babgjysh nuk jemi dor�zuar, e jo m�... � K�tu p�rkthyesi u ngat�rrua, tregonte Beqir Dobra. Nuk kishte guximin q� t�ia p�rkthente komandantit t� vet at� q� po e thoshte Nebihu.Radoj�iqi, i cili e mori vesh shum� mir�, ngase e dinte shqipen mir�, nd�rhyri:

  - Mixha Nebih, koha e Kralit tani ka kaluar. Tani jemi n� Jugosllavin� e Titos, jemi n� koh�n e v�llaz�rim-bashkimit. S�ka m� luft�. Tani �sht� koh� paqeje dhe duhet t� rrini rehat.

  - Ju e dini shum� mir�, -vazhdoi fjal�n Nebihu, � q� djalit tim, mu n� k�t� koh�n e paq�s suaj, ia keni thyer dy brinj� dhe e keni b�r� p�r spital. E keni sulmuar midis qytetit, pa b�r� asgj�. Ku keni par� ju k�shtu? E keni gjuajtur edhe me arm�, madje edhe e keni plagosur... e sigurisht q� ai ka vdekur diku ne mal, nd�rkaq ju po m� bini kot n� qaf� mua se e paskam fshehur dhe se u dashka ta dor�zoj un� me dor�n time! � i tha k�to fjal� Nebihu, sa p�r t� marr� vesh se a ishin n� dijeni k�ta t� hyqymetit se ku strehohej Tahiri...

  - Djalin e ke n� sht�pi. � mori frym� Radoj�iqi. � Ne jemi n� dijeni p�r k�t�. N�se e dor�zon, ta japim bes�n se s�ka p�r ta prekur kush me dor�.

  - Djalin nuk e kam n� sht�pi, mir�po edhe po t� kisha, nuk kam bes� n� hyqymetin e Serbis�! � p�rfundoi Nebihu, pasi q� e pa se ata deri diku kishin informata p�r vendndodhjen e Tahirit, dhe se m� nuk kishte vler� as t� zgjaste bised�n me ta.

Radoj�iqi k�rceu n� k�mb�. U mat t� nd�rmerrte di�ka, por e v�rejti se nuk ishte as momenti e as rrethanat nuk ishin t� tilla. I urdh�roi milic�t q� t� dilnin prej aty, duke e k�rc�nuar edhe nj� her� Nebihun me nj� ton ca m� t� ngritur:

  - Ta dish pra, se kemi p�r ta vrar�, ku ta takojm�. Ai nuk ka shp�tim!

  - Kush ka lypur vrasje, deri m� sot, ajo e ka gjetur. Ve�, mos harro, Tahirin, kurr� nuk e merr plumbi i shkaut- i tha baca Nebih, po me at� ton� t� lart�!

  - N� t� dal� e sip�r Radoj�iqi i tha edhe k�t� Nebihut:

  - S� bashku me Tahirin, t� gjith�ve do t� ju vrasim!

  - Pik� fal� mos t� qofsha, se plumbi ta len edhe ty!- ia ktheu Nebihu pa l�vizur nga vendi. 

  - T� gjith� sa ishim brenda, � tregonte Beqir Dobra, � u shtang�m. Nuk e dinim �do t� pasonte. Nebihu q� ishte i vendosur, as q� donte t�ia dinte p�r k�t�. Pasi ata shkuan iu drejtua t� zotit t� konakut me fjal� miradije:

  - Lirohu, Met Shabani, se ti nuk ke faj. Un� e di se ata t� milicis� e p�r mes zagar�ve t� tyre me p�rcjellin, por ti mos u shqet�so fare. Ata duan q� t� mbjellin frik� e dyshim tek un�, por Nebih Meha nuk e di se �ka �sht� frika. Na jep leje, se edhe ne po ecim e na e b�n hallall p�r k�t� q� ndodhi n� kull�n t�nde. Mir�po, jam shum� i lumtur q� k�to fjal� ia thash� shkaut pik�risht n� kull�n e Shaban Polluzh�s. Po t� ishte Shabani gjall�, do t�ia jepte plumbin, por ne jemi ligur, or Meto-o-o! � ia ktheu Nebihu duke u p�rsh�ndetur me t� zotin e konakut.

Sh�rbimet e UDB-s�, pa dyshim se kishin b�r� p�rgatitje t� gjata p�r ta kapur Tahirin. P�r k�t� flet shum� mir� edhe �Dosja Meha�.

�DOSJA MEHA� E ZBULUAR 19 VITE M� VON�

 

  M� 13 maj, n� ish-Jugosllavin�, festohej, dita e sigurimit shtet�ror. Operacioni, q� ishte parapar� p�r k�t� dit�, n� form� dukej i zakonsh�m. N� t� v�rtet�, ky aksion, i pranver�s s� vitit 1981, kishte p�r q�llim, mu n� dit�n e sigurimit shtet�ror, ta arrestonte Tahir Meh�n dhe t'i jepte "m�sim" t� gjith� atyre q� kishin ngritur krye kund�r pushtetit antishqiptar jugosllav. Sipas t� dh�nave zyrtare t� asaj kohe, p�r nj�sin� speciale t� milicis�, operacioni kishte p�rfunduar me kat�r t� vrar� dhe tre t� plagosur! 

  Sh�nimet q� pasojn� jan� deklarata t� familjar�ve (t� cilat duhet t� shihen me dyshim sepse jan� marr� nga pjes�tar�t e sigurimit shtet�ror), t� milic�ve pjes�marr�s n� aksion dhe nga shkresat zyrtare t� SPB-s� s� Kosov�s p�r �Dosjen Meha�.

  Sipas k�saj dosjeje Tahir Meha p�rshkruhet n� k�t� m�nyr�: "Mesatarisht i zhvilluar, i gjat� rreth 170 cm, fytyr� t� rrumbullak�t, flok� ngjyr� t� zez� t� err�t t� n�nqeshur me rregull, n� kok� zakonisht mban kallpak. Ka goj�, hund�, sy, duar, k�mb� t� zhvilluara normalisht. N� qoft� se �sht� pa kallpak, flok�t i kreh prapa, nuk �sht� tullac, por ka flok� t� dendur. Gjat� ikjes ka pasur t� veshur nj� mantel ngjyr� t� kalt�r t� �el�t. Gjat� ecjes l�viz me kujdes duke kthyer kok�n majtas dhe djathtas. Gjat� ikjes ka pasur t� veshur pantallona t� zeza dhe k�puc� me ngjyr� t� panjohur. Lidhjet familjare t� Tahir Meh�s tash p�r tash jan� t� panjohura jasht� selis� s� k�tij organi. P�r her� t� fundit ka punuar n� Kavadar n� RS t� Maqedonis�. N� rastin e gjetjes s� tij duhet t� privohet nga liria dhe t�i dor�zohet Gjykat�s s� Qarkut t� Mitrovic�s s� Kosov�s, nd�rsa duhet njoftuar k�t� organ duke u thirrur n� numrin e depeshes. Komandanti i Stacionit-dokument zyrtar i SPB-s�.

 

  �N� nat�n midis 12 e 13 majit,Tahirin,e kan� zgjuar t� lehurat e qenit n� oborr. �sht� kollitur zhurmsh�m dhe ka ndezur nj� cigare. Rreth or�s 01:30, kishte nxjerr� revolen, q� e mbante n�n jast�k kur flinte, e t� cil�n e vinte n� bel gjat� dit�s. Kishte koh� q� b�nte gjum� me rroba veshur. I kishte th�n� gruas, Shefkijes, q� t� pyeste se kush �sht� jasht�. P�rgjigja ka ardhur nga nj�ri prej milic�ve, q� ka th�n� se sht�pia �sht� e rrethuar nga milicia dhe e ka ftuar q� t� dor�zohet p�r shkak se ekzistonte urdhri gjyq�sor p�r arrestimin e tij�.

"M� 28.04.1980, rreth or�s 14:00, n� Skenderaj, Tahir Meha ka sht�n� nga revolja e prodhimit t� panjohur, kalibri 9 mm, n� drejtim t� milicit NN, me q�llim t� vrasjes s� tij, n� �astin kur patrulla e milicis�, me urdh�r t� Gjykat�s s� Qarkut t� Skenderajt, ka tentuar ta privonte at� nga liria dhe ta shpinte n� gjykat� p�r vuajtjen e d�nimit n� koh�zgjatje prej gjasht� muajsh.�

  "Tahiri e kishte urdh�ruar Shefkijen, bashk�shorten e par� t� tij, q� t� k�rkonte nga milic�t q� t� largoheshin, por ata nuk kishin l�vizur nga pozitat e tyre. I ka th�n� Hak�s, bashk�shortes s� tij t� dyt�, q� t� vepronte nj�soj dhe t�u thoshte milic�ve se �Tahiri nuk �sht� k�tu�. Por milic�t t� vendosur nuk kishin reaguar dhe kishin insistuar se ishin n� dijeni q� Tahiri ndodhej n� sht�pi." 

  "N� m�nyr� operative, me 12 maj 1981, rreth or�s 17:00, kemi ardhur deri t� sh�nimi se Tahiri me siguri, n� mbr�mje, do t� jet� n� sht�pin� e vet, n� fshatin Prekaz i Ul�t... Aksioni duhet t� filloj� t� m�rkur�n, m� 13 maj 1981, n� or�n 02:00, kur nj�sia duhej t� nisej nga organi dhe t� bllokonte sht�pin� e t� p�rmendurit Tahir. Pas bllokimit t� sht�pis�, posa t� fillonte agu i par�, me ndihm�n e megafonit duhej t� ftohej Tahiri q� t� dilte dhe t� dor�zohej. N� rast se nuk pranonte t� dor�zohej duhej t� merreshin masat dhe veprimet e parapara�, � thuhet n� kuad�r t� planit operativ t� hartuar lidhur me masat dhe veprimet q� duheshin marr� nga sh�rbimi i sigurimit publik p�r kapjen e Tahir Mehajt".

  "Tahiri kishte kuptuar se milic�t ishin n� dijeni se ai ndodhej n� sht�pi dhe se nuk do t� largohej. I �sht� afruar dritares dhe ka filluar t� bisedonte me milicin q� kishte qen� m� af�r dritares: �Nuk kam besim q� t�i dor�zohem milicis� s� Serbic�s se ata m�i kan� thyer brinj�t dhe nj�her� m� kan� plagosur�- kishte th�n� Tahiri. Milic�t jan� p�rpjekur ta bindin se askush nuk do ta rrihte. P�r nj� koh� t� gjith� kishin q�ndruar n� vendin e tyre. Tahiri me kujdes kishte p�rcjell� l�vizjet e �donj�rit prej milic�ve q� e kishin rrethuar sht�pin� e tij. Duke shikuar me bisht t� syrit, i vendosur pran� dritares kishte reaguar n� �do l�vizje t� tyre dhe t� arm�ve. �Do t�i dor�zohem n� bes� vet�m Zoranit, pun�torit t� DB-s� (Sigurimi Shtet�ror n� Mitrovic�),� � kishte th�n� Tahiri pas nj� kohe. Nj� �gazik� ishte nisur p�r Skenderaj dhe pas pak ishte kthyer me nj�far� personi, t� cilin Tahiri nuk e kishte njohur. � �Ky nuk �sht� Zorani�, � u kishte th�n� ai. Pas k�saj u kishte th�n� milic�ve se do t�i dor�zohej nj� Imeri apo Faiku. N� vend t� tyre kishte ardhur nj�ri i quajtur Zena, t� cilin e njihte Tahiri. N� bised� me t� Tahiri, kishte refuzuar t� dor�zohet, duke k�rkuar q� t� silleshin personat q� i kishte thirrur.

  �Imeri ka vdekur n� fatkeq�si komunikacioni e Faiku �sht� n� shok-dhom�, � i kishin th�n� milic�t."Heshtja e brisht� kishte vazhduar. Tahiri kishte v�rejtur se p�rforcimet e milicis� sa vinin e shtoheshin.

  Ai e kishte ndier se po i afrohen �astet e fundit t� jet�s dhe u kishte th�n� grave q� t� mos ia hapin der�n askujt dhe t� mos vinin m� n� dhom�n e tij n� katin e dyt� t� sht�pis�"... 

"Tahiri ka dal� n� dritare, ka biseduar gati me t� gjith� milic�t dhe nuk ka dashur t� dor�zohet, duke u th�n� se un� i gjall� nuk dor�zohem. Bile, nganj�her� e shpaloste edhe gjoksin dhe thoshte: �Vritm�ni!� � deklaratat e milic�ve pjes�marr�s n� aksion, dh�n� me 17. 05. 1981.

   

MILICIA E KA N�N�MUAR TAHIRIN

 

  "P�r z�nien e Tahirit, rreth or�s 10:00 t� 13 majit, �sht� angazhuar nj�siti special i milicis�. Rreth or�s 10: 00 n� zyr�n time n� Skenderaj ka ardhur inspektori i SPB-s� A. B me komandantin e nj�sitit special t� milicis� q� �sht� prezantuar si Franc. Ai ka th�n� se detyr� e milic�ve �sht� q� t� mos v�rehet ardhja e nj�sitit t� tij n� vendin e ngjarjes, q� ta mbajm� Tahirin n� dritare p�r 2-3 minuta, deri sa ai t'i vendos� njer�zit e vet n� vende t� caktuara dhe t� jap� urdhrin p�r futje t� lotsjell�sit dhe z�nien e tij. Nd�rkoh� q� milic�t nuk duhet t� p�rzihen n� kryerjen e aksionit t� nj�sitit special kur t� filloj� veprimi. 

  Derisa milic�t e tjer� kan� biseduar me Tahirin p�r t�ia t�rhequr v�mendjen, nj�siti special i �sht� afruar sht�pis�. Disa prej tyre jan� fshehur n� gardh, derisa nj�ri, me ndihm�n e milic�ve t� tjer� ka marr� llotr�n p�r t� hipur n� dritare. T� veshur n� uniforma t� gjelb�rta, pjes�tar�t e nj�sitit special, jan� p�rvjedhur pran� sht�pis� se Tahirit. �T� lutem largohu�, � i kishte th�n� Franci nj�rit prej milic�ve t� rregullt, derisa ai p�rpiqej t�i shpjegonte milic�ve special� se ku gjendej Tahiri. Mandej udh�heq�si i tyre p�rmes radiolidhjes ka urdh�ruar q� me an� t� pushk�ve speciale t� p�rdorin mjetet kimike. Dy patron� t� gazit lotsjell�s nuk kan� hyr� n�p�r dritare, por kan� goditur murin dhe jan� kthyer duke p�rhapur gazin lotsjell�s n� mesin e milic�ve. Jan� d�gjuar britmat e grave dhe t� f�mij�ve q� n� rr�muj�n e krijuar ia kan� dal� q� t� largohen nga sht�pia. 

  �Disa milic� e kan� ngritur llotr�n (rezhnik i qerres me shtiza t� rralla, n� form� shkalle, q� vihet n� qerren q� t�rhiqet nga kafsh�t p�r t� bartur kasht� apo san�). Kam par� se nj�ri ka hipur deri n� gjysm�. Po k�t� moment kam d�gjuar edhe krisma, por nuk dija se kush po shtinte. T� sht�nat jan� p�rzier me britmat e grave, t� mb�shtjella me mbules�n e gazit lotsjell�s. Nj� pjes� e milic�ve �sht� detyruar t� t�rhiqet mu p�r shkak t� gazit lotsjell�s t� hedhur nga milicia speciale. Nj� pjes�tar t� nj�sitit special (Salih Hasanoviq), i cili ka tentuar t� ngjitet shkall�ve t� llotr�s, Tahiri e ka q�lluar nga dritarja. Pas k�saj �sht� q�lluar edhe Muhamet Selmanaj. Muhameti i cili ka qen� af�r meje t� oda m� ka th�n�: �K�qyr ku qenka Tahiri� dhe nj�koh�sisht e ka drejtuar pushk�n n� drejtim t� dritares s� Tahirit. Mir�po, n� k�t� moment, Tahiri ka sht�n� dhe Muhameti menj�her� �sht� rr�zuar, k�shtu q� fare nuk ka mundur t� shtinte n� dritaren ku ka qen� Tahiri. Pas k�saj kam d�gjuar nj� milic t� nj�sitit special duke k�rkuar ndihm� n� radio-lidhje: �M� ndihmo! Jam plagosur�. Duke u kthyer p�r ta k�rkuar mjekun e takova nj� udh�heq�s t� nj�sis� speciale t� cilin e kam pyetur n� gjuh�n serbe: �Koleg�, e ke par� mjekun?� Ai m� tha: �Nuk e di ku �sht�. Un� i kam humbur dy milic�.� Milic�t n� d�shmit� e tyre thon� se p�r shkak t� rr�muj�s s� p�rgjithshme dhe t� sht�nave si dhe p�rhapjes se gazit lotsjell�s nuk kan� qen� n� dijeni se �ka ndodhur�. 

  �Pasi q� kan� pushuar krismat e arm�ve, kam d�gjuar z�rin e grave duke th�n�: �U vra Tahiri! U vra Tahiri!� � deklaron nj�ri." 

  "Nj� milic tjet�r d�shmon se Franci �sht� kthyer me pushk�n e Nebihut t� cilin e kishte vrar�, duke th�n�: �E kam vrar� plakun dhe ia kam marrur pushk�n.� Por, para se ta kishte b�r� k�t�, Nebihu kishte vrar� nj� milic t� nj�sitit special, Pejoviq.

  Pas k�tij dueli ka mbret�ruar qet�sia. Milic�t jan� terhequr nga pozitat e tyre, por sht�pia ka mbetur n�n rrethim. �Pastaj ka ardhur transporteri i blinduar dhe sulmi ndaj sht�pis� ka vazhduar p�r nj� koh�, por as me k�t� nuk �sht� arritur q�llimi �, � shkruan Cvetko Radoj�iq, milic rezervist n� Skenderaj. �Pastaj �sht� gjuajtur me tromblona e jan� provuar edhe mjetet kimike q� jan� futur p�rmes vrimave n� sht�pi. Ka ardhur edhe nj� mjete tjet�r i blinduar, e pastaj nga udh�heq�si i nj�sitit t� milicis� �sht� p�rcjell� q� shok�t duhet t� t�rhiqen pasi q� do t� fillohet me hedhjen e bombave t� dor�s �. 

  N� k�t� koh� milic�t jan� t�rhequr dhe kan� q�ndruar n� distanc� n� pritje t� daljes s� Tahirit. Urdhri �sht� dh�n� q� nj� transporter i blinduar t� rr�noj� sht�pin� p�r ta detyruar Tahirin q� t� dilte. �Kur blinda ka goditur der�n dhe ka rr�nuar nj� pjes� t� sht�pis� nuk �sht� par� m� asgj� p�r shkak se �sht� ngritur nj� re e pluhurit. Udh�heq�si i nj�sitit special ka dh�n� urdhrin p�r t�rheqjen e transporterit dhe ka vazhduar me hedhjen e bombave t� dor�s. Gjithashtu ka ndri�uar oborrin me reflektor�. � pohon Radoj�iq n� deklarat�n e tij.

  �N� nj� �ast n� or�t e vona t� pasdites, Tahir Meha ka braktisur pozit�n e tij dhe ka luajtur me �krejt apo asgj�. Ka dal� nga sht�pia e tij e rr�nuar dhe ka filluar t� vrapoj�. Ka kap�rcyer nj� gardh dhe �sht� nisur posht� arave. Jan� d�gjuar dy bresh�ri automatiku dhe nj� e sht�n� pushke. Tahiri ka hasur n� rrethin e dyt� t� pozicioneve t� milicis�.

  �Nuk di si ka ardhur deri t� vdekja e kat�r shok�ve t� mi �, � shkruan Radoj�iq. �Sa m� p�rket mua kjo ka ndodhur p�r shkak se e kan� n�n�muar Tahirin dhe se e kan� zhvilluar sulmin shum� shpejt pa u njoftuar n� detaje me t� gjitha objektet.� 

  N� aksionin p�r z�nien e Tahir Meh�s jan� vrar� milic�t: Muhamet Selmanaj, Salih Hasanoviq, Voja Tubiq, Milanko Pejoviq. Jan� plagosur Boshko Palija, Jovica Mila�i� dhe Vllado Stepanoviq dhe jan� likuiduar Tahir e Nebih Meha.�Pjes� nga �Dosja Meha� t� botuara n� � Koha Ditore�, 8 prill 2000.

   

 KUND�RTH�NIET BRENDA �DOSJES MEHA� 

 

  N� � Dosjen Meha�, v�rehen fare qart� p�rpjekjet e organeve t� sigurimit t� Skenderajt dhe t� atyre t� Mitrovic�s p�r ta mbuluar dhe p�r ta shtremb�ruar t� v�rtet�n! �Kishte ardhur urdh�rarresti p�r Tahirin nga Gjykata e Qarkut t� Skenderajt !?�, � thuhet n� shkresat e organeve t� sigurimit. Skenderaj as sot e k�saj dite nuk ka gjykat� t� qarkut !

  At�bot� organet e UDB-s� p�r opinion pat�n th�n� se Tahir Meha kishte marr� peng an�tar�t e familjes s� tij. K�to organe, prap� sipas UDB-s�, ishin p�rpjekur q� t�i lironin nga peng�marrja an�tar�t e familjes s� Tahirit! N�se i referohemi dokumenteve t� po k�tyre organeve gjendja na del krejt ndryshe citojm�: 

  - �Kur �sht� dh�n� urdhri p�r hedhjen e mjeteve kimike dhe pasi u p�rhap gazi lotsjell�s, u d�gjuan britmat e grave dhe t� f�mij�ve q� n� rr�muj�n e krijuar donin t� dilnin jasht� nga sht�pia, por q� nuk kishin mund�si t� dilnin nga t� sht�nat e shumta q� po gjuanin milicia�...

  Kush i pengoi pra, an�tar�t e familjes s� Tahirit q� t� dilnin nga sht�pia? K�shtu paskan dashur organet e SPB-s� q� t�i shp�tonin dhe mbronin familjen e Tahirit duke i sulmuar pa nd�rprer� me granata dore,bresh�ri arm�sh dhe mjete kimike, lotsjell�s etj. Si mund t�i shp�tonin ato gra e f�mij� milicia- duke i sulmuar me arm� n� t� nj�jt�n koh�?! Kur citohen fjal�t e t� dyja bashk�shorteve t� Tahirit, edhe pse jan� marr� nga dosja e milicis�, mund t� shohim se cila �sht� e v�rteta n� k�t� rast: 

  - �Tahiri na tha neve grave qe t� mos ia hapnim der�n askujt dhe t� mos vinim m� n� katin e dyt�, pra n� dhom�n ku ishte ai.�

  Ishte nj�sia speciale, e cila, duke i detyruar q� t� q�ndronin mbyllur n� sht�pi f�mij�t dhe an�tar�t e tjer� t� Tahirit, donin ta rritnin presionin psikik mbi Tahirin. Kur f�mij�t m�syn� der�n p�r t� dal� jasht�, se m� nuk mund q�ndronin, ata i prit�n me arm� zjarri. Me k�t� rast ata plagos�n r�nd�, vajz�n e madhe t� Tahirit.

  N� "Dosjen Meha", aty diku nga fundi p�rmenden kat�r milic� t� vrar� dhe tre t� plagosur, me em�r e mbiem�r. Kur �sht� fjala p�r t� plagosurit ata shkruajn� se: �Jan� likuiduar Tahir e Nebih Meha�. Fare nuk e p�rmendin vajz�n e Tahirit, e cila kishte marr� plag� t� r�nda! Nd�rkaq bashk�shorten e Tahirit, e cila kishte arritur t� dilte nga sht�pia, nuk e kishin lejuar q� t� hynte p�r ta marrur Sal�n e cila ishte vet�m gjasht�muajshe q� gjendej n� djep. Kjo foshnj�, q� kishte mbijetuar n�n trar�t e sht�pis� gjysm� t� rr�nuar, p�r or� t� t�ra, kishte mbetur n�n rrebeshin e plumbave, gazrave kimike, lotsjell�sve, granatave t� dor�s, mjeteve t� blinduara dhe zjarrit q� kishte kapluar sht�pin�!

  Duke u p�rpjekur t'i shtremb�roj� faktet UDB-ja krijon nj� shfaqje teatrale, q� fund e krye �sht� nj� trillim. P�rderisa Tahiri paska "k�rkuar dor�zimin n� bes�" t� Zoranit, pastaj Imerit e Faikut�p�rse vall� k�ta nuk paskan lejuar nj� gj� t� till�! P�rse nuk ia soll�n "dor�zan�t", ta "garantonin" njeriun q� po "k�rkonte" t� dor�zohej pa gjak e luft� dhe puna do t� p�rfundonte me kaq! Ata edhe ashtu sipas pohimeve t� tyre "k�rkonin" dor�zimin e Tahirit e jo luft� me njeriun i cili k�rkonte "bes�n e tyre"! P�rse i than� se "Imeri ka vdekur e Faiku gjendet n� shok dhom�", nd�rsa n� vend t� Zoranit i soll�n Zen�n !? UDB-ja e kishte shum� t� qart� se Tahiri nuk do t� dor�zohej i gjall�. Ata e dinin shum� mir� se po t'i sillnin UDB-ash�t e lartp�rmendur n� at� p�rleshje do t� hanin plumbat e "valterit" t� Tahir Meh�s. Ata, duke i shpallur t� vdekur a t� s�mur�, koleg�t e tyre, i nxor�n me mjesht�ri nga ajo "loj�" vdekjeprur�se. Si ta sillnin Zoranin, Imerin a Faikun, t� ballafaqoheshin me Tahirin i cili shum� her� e kishte shprehur mllefin duke th�n�: "N� m� ardht� dita mua, e di se me k� do t� kem pun�. O do t�i laj hesapet nj� nga nj�, n� radh� t� par� me ata q� kan� b�r� �'�sht� m� zi mbi trupin tim, o s�do t� mundohem t� mbetem gjall�!� Dhelprat si Zorani dhe t� tjer�t, q� Tahiri ua kishte "bes�n ", e dinin mir� se takimi i tyre me Tahir Meh�n, ishte takim i tyre me vdekjen!

  Vet� "Dosja Meha", q� �sht� shkruar nga organet e sigurimit e mohon pohimin se Tahir Meha ka k�rkuar q� t� dor�zohet: N� t� nj�jt�n dosje i hasim dy versione q� e kund�rshtojn� kategorikisht nj�ra-tjetr�n. Derisa n� t� parin thuhet se ai k�rkonte q� t�i dor�zohej n� bes� Zoranit, n� t� dytin thuhet: "Tahiri her� pas here ka dal� n� dritare dhe ka biseduar gati me t� gjith� milic�t. Ai nuk ka dashur t� dor�zohet, duke th�n� se: �Un� i gjall� nuk dor�zohem!�. Bile nganj�her� e shpaloste gjoksin dhe thoshte: �Vritm�ni!�. 

  N� "Dosjen Meha" thuhet edhe kjo: "N� or�n 10: 00 A. B., inspektor i SPB-s�, shkon me Franc Kosin n� zyr� t� Cvetko Radoj�iqit!" M� lart�, gjithnj� n� t� nj�jt�n dosje, p�r k�t� Cvetko Radoj�iqin thuhet se ishte �milic rezervist� n� Skenderaj", nd�rkaq m� posht� thuhet se m� i larti i nj�sitit special n� nivel t� ish-Jugosllavis�, si� ishte Franc Kosi, shkon n� zyr� t� Cvetko Radoj�iqit, pra t� �rezervistit�! M� pas na del se ata m�syjn� Prekazin, ku d�gjojn� nj� t� plagosur q� po k�rkonte mjekun dhe tjetrin q� n� gjuh�n serbe po i thoshte: "Koleg un� kam humbur dy milic� e ti po k�rkon mjekun". Po aty citohet q� Radoj�iqi t� ket� th�n� se: "Un� kam humbur kat�r shok�t e mi"! Pra, k�to jan� p�rshkrime t� sigurimit t� shteti t� ish Jugosllavis� n� �Dosjen Meha�, me plot kontradikta, ku Sigurimi Shtet�ror �sht� munduar ta fsheh� t� v�rtet�n, q� si� flasin d�shmitar� t� shumt�, at� dit� i kushtoi s� paku me 20 milic� t� vrar� e me dhjet�ra t� tjer� t� plagosur. 

  M� pas organet e SPB-s� do t'i burgosin edhe Mehmet e Beqir Meh�n. Me akuz�n p�r vrasje dhe plagosje t� milic�ve t� nj�sitit special ata do t� mbahen p�r shtat� muaj n�n hetime n� burgun e Mitrovic�s! 

  E v�rteta p�r fundin e p�rgjakur n� Prekaz, n� Kosov� e m� larg, ishte p�rhapur me shpejt�si rrufeje. Numri i milic�ve t� vrar� nuk p�rkonte as p�raf�rsisht me at� q� e jepte versioni zyrtar. Milicia speciale, m� 13 maj 1981, mu n� fest�n e sigurimit shtet�ror, q� kishte sulur me gjith� arsenalin e arm�ve p�r t'iu dh�n� leksion kryengrit�sve, ishte thyer dhe kishte d�shtuar para q�ndres�s heroike t� Tahir e Nebih Meh�s. P�r ta zvog�luar doz�n e turpit, UDB-ja po e fshihte numrin e t� vrar�ve. Nd�rsa, q� ta "arsyetonte" sulmin kund�r nj� qytetari e nj� familjeje, arrestonte e burgoste edhe t� tjer�. Para opoininit me �do kusht mundohej t� krijonte p�rshtypjen se kund�r policis� speciale, at� dit� n� Prekaz, nuk kishte luftuar vet�m nj� Tahir Meh�, por edhe shum� t� tjer�.

 N� BURG ME BEQIR MEH�N - (Pjes� nga ditari)

 

  Kisha b�r� ca muaj n� burgun e Mitrovic�s. Nga dritarja e qelis� sime, n� �sh�titoren� e burgut, kisha v�rejtur Mehmetin dhe Beqirin. Pas disa muajve m� nxor�n nga qelia dhe m� d�rguan n� nj� dhom� ku ishin dy e m� shum� veta. M� fut�n n� t� nj�jt�n dhom� me Beqir Meh�n! Nuk e kisha t� qart�: rast�sisht apo me q�llim. Ne ishim q� t� dy nga i nj�jti fshat dhe rregullat e burgut nuk e lejonin nj� gj� t� till�. Sidoqoft� aty m� lan� p�r tri dit� rresht. Pas tri dite erdh�n dhe shpejt m� larguan nga ajo dhom�. M� than� se do t� m� transferonin n� Prishtin�! N� fakt nuk m� transferuan. Gjat� atyre tri dit�ve sa kisha q�ndruar me Beqirin, kishim biseduar gjer� e gjat�. Disa her� e kisha lexuar edhe aktvendimin e tij. Ani pse SPB-ja e dinte shum� mir� se Beqiri dhe Mehmeti t�r� dit�n e 13 majit, nga milicia kan� qen� t� rrethuar me gjith� familjet e tyre dhe nuk i kan� l�n� q� t� dalin jasht� as p�r nevojat e tyre elementare! Akuzoheshin p�r vrasje t� milic�ve dhe p�r plagosje t� tyre! N� aktvendim shkruante: "�p�r veprat e kryera t� lartp�rmendurit mund t� d�nohen me d�nimin kapital, deri me vdekje !" Derisa un� po ia lexoja aktvendimin me habi, Beqiri m� tha: "Djal�, po t� kisha mund�si q� t�i bashk�ngjitesha Tahirit dhe bab�s, ta dhash� bes�n se kufomat e milicis� as me kamion nuk do t� kishin mundur t'i bartnin. Tani l� t� na akuzojn� si t� duan. Un� jam shum� i vet�dijsh�m se k�ta po mundohen t� hakmerren p�r milic�t q� i ka vrar� Tahiri me bab�n, por nuk munden dot: Tahiri e baba nuk ka vrar� tre a kat�r, por kan� vrar� shum�, kan� plagosur shume milic- sa q� helikopteri nuk ka pushuar at� dit�, duke i bartur t� vrar�t dhe t� plagosurit. Tet� her� �sht� ngarkuar me kufoma dhe me t� plagosur, k�t� e kam num�ruar vet nga dritarja e dhom�s ku na kishin mbyllur milicia! Dhe na ruanin me automatik n� dor�"...

   

AFT�SIT� PSIKO-FIZIKE T� TAHIR MEH�S

 

  N� �Dosjen Meha � organet e sigurimit kan� shkruar holl�sisht p�r aft�sit� psiko-fizike, q�ndres�n dhe vigjilenc�n e Tahirit. "Tahiri kishte p�rcjellur me v�mendje l�vizjet e �do milici qe e kishin rrethuar. Duke i shikuar me bisht t� syrit, i vendosur pran� dritares, kishte reaguar n� �do l�vizje t� arm�ve t� tyre!"

  Vendosm�ria, gjakftoht�sia dhe trim�ria e Tahirit b�ri q� ai p�r 18 or� rresht ta p�rballonte rrethimin. Q� nga ora 01: 00 deri t� nes�rmen n� or�n 21 e pes�mb�dhjet� minuta t� rezistonte kund�r 200-300 milic�ve (nga sa mund t�i kishte pasur rrethi i par�). T�r� nat�n e kishte kaluar pa gjum� e pa ngr�n�. Bresh�rit� e vazhdueshme t� arm�ve t� ndryshme, nuk e rrezikonin vet�m at�, por mbar� familjen. Baban� ia kishin vrar�, vajz�n ia kishin plagosur. P�rpos q� mbrohej e sulmonte ishte i detyruar t� merrej her� pas here edhe me Sal�n e vog�l n� djep, t� qarat e s� cil�s t� fusnin n� dhe! Ai jo vet�m q� i p�rballoi t� gjitha k�to, por triumfoi moralisht duke q�ndruar me trim�ri t� rrall�. Si� tregojn� milic�t q� ishin af�r, t� rrethit t� par�: "Tahiri luftonte edhe k�ndonte. Her� pas here e k�ndonte k�ng�n e Dervish Shaq�s: �Ti Kosov� mos thuj marova�. Na sfidonte dhe na p�rbuzte: "Kush afrohet t� themeli i kull�s sime, aty do t� mbetet kurban!"-na thoshte ai, "Ikni or, se qe besa po me dhimbseni, se cilin t� dua e vras." Her� pas her� na e fuste tmerrin duke b�rtitur me t�r� z�rin q� kishte: "O-o-o,�prite, prite Tahir Meh�n ore-e-e!� Ai t� vriste kur t� donte! Plumbi i tij, nuk t� kursente. E vrau nj� milic, nat�n, duke e marr� n� shenj�, vet�m n� drit�n e flak�s s� pushk�s s� tij. Ishte i tmerrsh�m, i guximsh�m dhe gjakftoht� nj�koh�sisht"� 

  Strategjia e Tahirit i kishte �orientuar milic�t gjat� gjith� asaj dite. Me taktik�n e tij luftarake t� befasonte. Me dhjet�ra minuta, her� pas here brenda asaj dite, ai nuk b�hej i gjall�. Kur, milic�t q� mendonin se e kishin vrar�, nd�rmerrnin hapat e veprimit, ai �ringjallej� dhe i godiste! Gjuante rrall�, por plumbi kurr� nuk i shkonte huq! Ky, pra, ishte Tahir Meha, q� m� 13 maj, dit�n e themelimit t� milicis�, e theu mitin "e pathyeshm�ris�" t� nj�sive speciale t� Jugosllavis�!

  Milicia jugosllave p�r ta vrar� Tahir Meh�n ka p�rdorur nj� arsenal arm�sh: mjete t� blinduara, picgauer�, granata dore, transporter� t� blinduar, tanke, lotsjell�s, snajper�, minahedh�s, tromblona si dhe helikopter q� gjat� asaj dite kishte fluturuar pand�rprer� mbi kull�n e Tahirit. N� "Dosjen Meha", nd�r t� tjera, shkruan se p�r ta v�n� n� gjum�, apo p�r ta paralizuar, ata at� dit� kan� hedhur edhe helme kimike: "Pastaj �sht� gjuajtur me tromblona e jan� futur edhe mjete kimike p�rmes vrimave n� sht�pin� e tij!�

 NJ� E �FSHEHT� E HAPUR� PAS 23 VITEVE

 

  Ka mbi dhjet� vite q� kam biseduar me shum� veta p�r t� pasur njohuri sa m� t� sakta p�r rastin e Tahir Meh�s, p�r dit�n e rrethimit t� 13 majit. Informata t� sakta m� kan� dh�n� vet�m disa nga bashk�biseduesit e mi. T� tjer�t sikur nuk pat�n guximin q� t� flasin p�r k�t� ngjarje! Sigurisht u frik�suan nga e kaluara e tyre, u frik�suan nga Serbia dhe sh�rbimi i saj, para t� cil�ve e kan� dh�n� betimin. Inspektor�t dhe hetuesit e rastit �Meha� e t� rasteve t� tjera, nuk m� kan� habitur, sepse ata e kan� nj� jet� t� t�r� n� sh�rbim t� Serbis�, n� sh�rbim t� pushtuesit. M� kan� habitur disa q� frik�soheshin pa arsye dhe nuk guxonin t� flisnin p�r njeriun q� ka guxuar t� flas�, t� luftoj� e t� vdes� edhe p�r ta duke u ballafaquar me organet e sigurimit shtet�ror jugosllav dhe me nj� milici t� armatosur deri n� dh�mb�. Me k�t� rast, si dhe m� her�t, njer�zit mbet�n t� ndar� n� dy kategori: n� sh�rb�tor� t� pushtuesit, q� nuk guxojn� edhe sot ta shkelin "bes�n" q� i kan� dh�n� Serbis� dhe n� ata q� e kan� kund�rshtuar dhe e kan� luftuar at� dhe nuk jan� luhatur e nuk jan� thyer kurr� edhe pse mbi ta jan� ushtruar dhun�, tortura t� egra, d�nime me vite n�p�r burgje, izolime, vrasje e likuidime n� forma t� ndryshme etj.

  Kam pasur shpres� t� madhe se do ta fus n� dor� t�r� �Dosjen Meha�, q� t� mos e marr� vet�m at� q� e ka publikuar �Koha Ditore�. Te njeriu q� shkova p�r ta marr� materialin, nuk gjeta gatishm�ri p�r di� t� till�! "Nuk guxoj t� ta jap materialin e dosjes. Kjo dosje mund t� hapet vet�m at�her� kur t� ken� kaluar 50 vite nga rasti q� ka ndodhur-m� tha!�� U habita. Dosja ishte publikuar n� gazet� dhe e nj�jta nuk i lejohej autorit p�r ta shfryt�zuar p�r lib�r! As sot nuk mund ta kuptoj at� p�rgjegj�si �zyrtare� q� ai ia kishte ngarkuar vetes s� vet si duket, n� k�to rrethana!

  P�r ta nxjerr� t� v�rtet�n e ngjarjes s� 13 majit 1981, dit�n kur u b� luft� e ashp�r n� mes Tahir Meh�s dhe milicis� jugosllave, m� her�t e m� von�, kam biseduar sa e sa her� me Beqir Meh�n, me Mehmet Meh�n, me Shaban Jasharin, me Ham�z Jasharin, me Ahmet Kodr�n.me Jahir Ram�n, me Rexhep Ka�anikun, me Avdi Behramin, me Zymer Meh�n, me Murat Meh�n, me Naser Meh�n, me Ilir Meh�n, me Ferat Meh�n, me Bislim Bislimin, me Haxhi Delin� etj. Kam biseduar edhe me milic�t e asaj kohe q� kishin qen� pjes�marr�s n� rrethim t� kull�s s� Tahir Meh�s si me Islam Rrustemin e me Rrahim Mikushnic�n e me shum� t� tjer�. 

  P�r ta shndritur t� v�rtet�n, jan� p�r t'u cekur dhe p�r t'u cituar edhe disa t� dh�na, q� e vlejn� t� hapen edhe pas 23 viteve, t� cilat jan� marr� nga ish-shefi i SPB-s� p�r Skenderaj, pas rastit "Meha" edhe nga post�komandanti i stacionit t� milicis� n� Skenderaj: 

  �M� 13 maj diku rreth or�s 03:30�� min. Pas konfirmimit s� Tahir Meha gjendej n� sht�pi, �sht� p�rgatitur nj� forc� e milicis� p�r ta rrethuar dhe p�r ta arrestuar Tahirin. Para se t� vendosej p�r k�t� aksion, organet p�rkat�se, n� fakt gjat� t�r� asaj periudhe n� ndihm� konsultative dhe t� drejtp�rdrejt� ishin angazhuar inspektor� t� lart� t� resoriatit t� SKPB-s� (Sekretariatit Krahinor t� Pun�ve t� Brendshme), n� ndihm� t� koleg�ve t� tyre n� Skenderaj. Ata kishin p�rpiluar disa plane operative dhe taktike p�r arrestimin e Tahir Meh�s. N� marr�veshje me inspektor�t resorial, iu ishte b�r� k�rkes� organeve gjegj�se p�r angazhimin e nj�sitit special t� milicis� p�r k�t� q�llim. (Kuptohet, k�rkesa ishte b�r� pas d�shtimit t� milicis� vend�se, ku nuk p�rmenden fare n� �'shkall� ishin ato d�shtime). Ardhja e nj�sitit special, menj�her� pasoi me sulm, pa pyetur fare p�r shkall�n e rrezikut q� paraqiste Tahiri dhe familja e tij, sidomos Nebihu i cili ishte n� katin e dyt� t� kull�s. Komandanti i k�sai nj�sie Franc Kosi, ka pyetur vet�m se n� cil�n dhom� gjendej Tahiri. Ai menj�her� i ka vendosur personat e vet n� pika t� caktuara, duke i p�rjashtuar forcat vend�se nga aksioni. Ai ka th�n�: �As nj� t� mos na p�rziheni n� aksion! Aksioni ka filluar menj�her�. Milici i nj�sis� speciale Hasanoviq, deri sa ia kishte futur pushk�s predhen tjet�r t� gazit lotsjell�s, goditet nga Tahiri n� gjoks (2 cm mbi k�mish�n antiplumb), me revolen e mark�s �Valter�. Pastaj �sht� goditur milici Muhamet Selmani. N� p�rleshje e sip�r, nga dora e Nebihut, �sht� vrar� edhe milici Tubiq. Duke e par� shkatht�sin� dhe sakt�sin� e Tahirit dhe pasojat q� p�soi kjo nj�si, n� aksion ishte angazhuar edhe vet Franci. Pastaj jan� vrar� edhe milici Pejoviq dhe Jovica Mila�iq. I t�r� ky aksion, q� kishte filluar diku rreth or�s 10: 00, t� 13 majit 1981, q� pati p�r pasoj� luft�n nd�rmjet milicis� speciale, nga nj�ra an� dhe t� Tahir e Nebih Meh�s, nga ana tjet�r ka zgjatur 10-15 minuta! 

  Komandanti Franc, duke e par� d�shtimin e turpsh�m n� k�t� p�rleshje, ka urdh�ruar nj�sitin q� t� t�rhiqej. Jan� angazhuar me dhjet�ra milic�, p�r t�i t�rhequr t� vrar�t dhe t� plagosurit nga vendi i ngjarjes t� cil�t i kan� bartur me helikopter. Pas k�saj pllakosje �sht� lajm�ruar drejtp�rdrejt instanca m� e lart� e tyre deri te Sekretari Federativ p�r pun� t� Brendshme i ish-Jugosllavis�, gjenerali Franjo Herleviq, i cili ishte shokuar dhe kishte th�n�: "A �sht� e mundur q� kjo t�i ndodh� Franc Kosit, elit�s s� nj�sive tona speciale!?�

  K�to t� dh�na (sado q� mund t� jen� n� kund�rshtim me t� parat), t� nxisin ta shtrosh pyetjen: Sa �sht� numri i milic�ve t� vrar� e t� plagosur at� dit� nga dora e Tahirit? Aty thuhet se e t�r� kjo ka zgjatur rreth 10-15 minuta, diku rreth or�s 10-t�, para dite! N� t� dh�nat e k�tij dokumenti (del se Tahiri �sht� vrar� rreth or�s 20 e 20 minuta), ku thuhet: �Tahiri ka arritur t� shpartalloj� rrethin e par� t� milicis�. Ai ka hasur n� rrethin e dyt� dhe �sht� vrar� n� larg�si nga kulla prej af�r 80 metrash!�. Nd�rkaq t� dh�nat e dokumentit tjet�r nuk p�rputhen me k�t� ku thuhet: "Tahiri ka arritur q� ta shp�rthej� rrethin e par� rreth or�s 21 e 15 minuta dhe �sht� vrar� n� larg�si prej afro 50 metrash larg kull�s�... 

  Cila �sht� e v�rteta, sa ishte numri i t� vrar�ve at� dit�? Kjo edhe nuk do shum� shpjegim, ngase numri i t� vrar�ve ka qen� m� i madh kuptohet edhe nga p�rshkrimi i ngjarjes q� i b�het po n� at� dokument: "Pas urdhrit q� Tahiri t� sulmohej me mjete t� r�nda, dhe pas vrasjes s� Tahirit, p�r ekspertiz� �sht� angazhuar edhe Instituti i Siguris� Nacionale n� Beograd, t� cilin e udh�hiqte gjeneralmajori Popoviq. Ai, kur m�soi se Tahiri, gjat� gjith� koh�s dhe pasi ishte vrar� Nebihu, kishte p�rdorur vet�m nj� pushk� M 48 dhe nj� revole, shfaqi skepticiz�m duke e vler�suar se nj� akt t� till� nuk mund t� kryhej nga nj� ose dy person. Ai mb�shteti dyshimin se n� vrasjen e milic�ve t� �nj�sis� speciale� mund t� ken� marr� pjes� edhe milic�t vendor�! Ky dyshim rezultoi me ekspertiz�n balistike, t� t� gjitha arm�ve t� t� gjith� atyre q� n� momentin e p�rleshjes me Tahir Meh�n kishin qen� prezent� n� vendin e ngjarjes. Nga kjo ekspertiz� q� u b� n� Institutin e Siguris� Nacionale n� Beograd, dyshimi shkoi edhe m� tej, duke aluduar se Tahirin e kan� ndihmuar edhe nj�sitet e mbrojtjes territoriale t� Skenderajt. Mir�po, meq� nuk u gjet asnj� argument bind�s p�r ta arsyetuar k�t� "konstatim", arm�t nuk iu kthyen kurr� m� bart�sve t� tyre. 

  Ekspertiz� i �sht� b�r� edhe vendit t� ngjarjes, (kull�s s� Tahir Meh�s), t� cil�n sipas urdhrit nga lart, gati nj� vit, nat� e dit� e kan� mbajtur me roje. 

   

  CILA �SHT� E V�RTETA E 13 MAJIT 1981

 

  Jeta n� ilegalitet e kishte pajisur Tahirin me nj� p�rvoj� mjaft t� madhe. Gatishm�ria p�r t� papriturat, vigjilenca p�r t'i zbuluar dhe p�r t'u mbrojtur nga rreziqet, l�vizjet e kujdesshme dhe me mas�, v�zhgimi i terrenit dhe verifikimi i informatave ishin b�r� pjes� e jet�s s� tij. T� gjitha k�to ndikonin q� ai t� vinte n� p�rfundime shum� t� shpejta dhe t� sakt� n� m�nyr� q� t� reagonte me koh�.

  Koh�n m� t� madhe t� ilegalitetit, sidomos at� t� fundit, Tahiri e kishte kaluar, n� sht�pi t� vet. K�t� e kishin marr� vesh edhe organet e sigurimit t� cilat po p�rgatitnin nj� plan specifik p�r ta arrestuar Tahir Meh�n.

  N� baz� t� shum� d�shmitar�ve, por edhe t� fakteve q� gjenden n� �Dosjen Meha�, del se urdhri p�r rrethimin dhe arrestimin e Tahir Meh�s erdhi nga instancat m� t� larta shtet�rore. N� pajtim me to, organet p�rkat�se t� vendit, q� m� 11 maj, vendos�n q� secilin ta ngarkonin me detyra t� caktuara p�r k�t� aksion q� deri n� fund duhej t� mbetej tep�r sekret p�r milic�t vendor. 

  Sh�rbimi operativ kishte v�rtetuar sakt� t� dh�n�n se Tahir Meha n� nat�n e 12 majit do t� ishte n� sht�pin� e tij. Rrethimi filloi rreth or�s 12-t� t� nat�s se 12 majit. Forca t� shumta t� milicis�, pa b�r� as zhurm�n m� t� vog�l, n�p�r err�sir�n e nat�s, u nis�n p�r n� Prekaz. Ato u ndan� n� tri drejtime:1- rrug�s p�r n� Prekaz t� Ep�rm. 2- nga ana e Polacit- Kodralive. 3- nga ana e Jasharajve. Pik�takim t� vet�m kishin kull�n e Tahir Meh�s. K�shtu u realizua hallka e par� e rrethimit q� ishte vendosur n� nj� distanc� t� larg�t nga kulla. Q�llimi ishte i qart�: ta bllokonin �do shteg, nga mund t'i shp�tonte Tahiri rrethimit dhe ta paralizonin �do ndihm� eventuale q� mund ti ofrohej atij, nga jasht�, me k�t� rast. Rrethi tjet�r ishte vendosur, rreth or�s 01: 00, q� po pasonte, shum� m� af�r kull�s. N� t� nj�jt�n koh�, ishte rrethur e t�r� lagja Mehaj e n� ve�anti sht�pia e Beqiri Meh�s dhe e Mehmet Meh�s, q� t� mos e ndihmonin Tahirin e Nebihun gjat� rezistenc�s. Vendosja e k�tij rrethi fillimisht ishte diktuar nga qent� t� cil�t u alarmuan e pastaj, si� kemi shkruar m� lart edhe nga vet Tahiri.

  Me t� zbardhur t� dit�s s� 13 majit, apo th�n� m� mir� se me krismat e pushk�ve t� para, ishte dh�n� urdhri edhe p�r hallk�n e tret�, q� u vendos n� nj� larg�si pak m� t� madhe nga kulla e Tahirit. P�rpos milic�ve, numri i t� cil�ve ishte i madh n� k�t� hallk� ishin p�rfshir� edhe nj�sitet t� rezervist�ve t� mbrojtjes territoriale t� Skenderajt. Pasi p�rfundon procedura e rrethimit, fillojn� bisedimet e drejtp�rdrejta t� organeve t� sigurimit me Tahirin. Tahiri e kishte m� se t� qart� se konflikti i armatosur me milic�t, p�r t� cilin ishte p�rgatitur gjat� ishte i pashmangsh�m. Ai ishte shum� i qet�, shum� i vendosur dhe e dominonte situat�n plot�sisht. Ai po i p�rgatiste psikikisht edhe an�tar�t e familjes s� vet t� cil�t milicia nuk i lejonte q� t� dilnin nga sht�pia! Ai po bisedonte me f�mij�t dhe grat�, q� ishin n�n sh�njestr�n e arm�ve t� milic�ve! Organet e sigurimit u munduan ta bindin Tahirin q� t� dor�zohej. Por Tahiri duke e nxjerrur gjoksin n� dritare, u kishte th�n� qart� se "me u vra po, por me u dor�zua kurr�"!

  �sht� e v�rtet� se Tahiri k�rkoi disa her� nga organet e milicis�, q� t�ia lironin familjen t� dilte jasht�, por k�rkesa e tij nuk u p�rfill! N� nj� rast ata i thon� Tahirit se nuk po lejonte Nebihun q� t� dor�zohej! Tahiri ua kthen: "Po un� qe sa koh� po ju lutem q� t� ma lejoni familjen t� dal� jasht� e ju nga ana tjet�r po m� thoni se po e pengoj bab�n q� t� dor�zohet." Pas k�tyre fajl�ve pason thirrja e Tahirit me z� t� lart�: "O baba plak, Hyqymeti na ka rrethua!. Ti e di se un� nuk dor�zohem, po ti dil. Si t� dal�sh ti, mbase i lirojn� t� dalin edhe grat� dhe f�mij�t. Ta dini s� pa ju e kam shum� m� leht� t� q�ndroj k�tu n� kull�!"� "Jo, or Tahir djali", � ia ktheu Nebihu. "Baba nuk t� l� vet�m p�r jet�. Jo se je biri im, por tani ne jemi bashk�luft�tar�. Baba q� 50 vjet po e pret k�t� dit�. Le t� vdesim duke k�nduar e duke luftuar kund�r shkaut se bashku biro!" 

  Vendimet ishin t� prera. Vend p�r hamendje nuk kishte m�. Kulla sikur ua kishte zili trimave q� po i mbante n� gjirin e saj. Muret e saja t� trasha, ende nuk e dinin se a do t� mund t'i mbronin trimat, nga predhat dhe granatat t� shumta q� do t� derdheshin at� dit� mbi to!

  Tahiri u pozicionua n� katin e dyt�, dhe p�rcillte �do l�vizje t� milic�ve dhe t� arm�ve t� tyre, nd�rkaq Nebihu zuri vend n� katin p�rdhes. Milicia vazhdonte me presionin p�r dor�zim. N� ve�anti k�rkonte t� dor�zohej Nebihu e ta linte Tahirin vet�m. "P�r k�t� nuk kemi se �ka t� bisedojm� m�", � ua preu edhe nj� her� shkurt Nebihu: "Nuk e l� birin tim vet�m. Ju po desh�t lironi familjen t� dal� jasht�, se i trenuat rob e f�mij�!" Pas k�saj, p�r nj� koh�, mbret�roi heshtje e plot�. 

  Agu e gjeti lagjen Mehaj n�n rrethim t� hekurt. Ask� nuk e linin t� dilte nga sht�pit�. Organet e sigurimit po luanin edhe me nj� kart� tjet�r. Duke shpresuar se do t� kishin sukses me disa njer�z q� po i d�rgonin si nd�rmjet�sues. Jahir Rama nga Prekazi tregon: "Sa m� pa Tahiri m� tha: �Jahir, kot t� kan� sjell� k�tu. Un� nuk dor�zohem. P�r luft�n e sotit do t� shkruajn� shum� gazeta. Ta dhash� bes�n, se do t� luftoj� me Serbi deri sa t� ket� shpirt n� trupin tim. Po l�ri do cigare n� t� pa�in q�lluar me veti dhe largohu.� Pas tij e d�rguan nj� Zen� Klin�n, t� cilin Tahiri as qe e p�rfilli.

  Diku rreth or�s 10:00 biseda p�r dor�zim mori fund. Milicia e p�rforcuar edhe nga nj�siti special, mori hapat e par� p�r t�i hyr� Tahirit brenda. Fillimisht hodh�n lotsjell�s, por nuk u godit caku. Tahiri q� ua ktheu me t� sht�na i goditi disa milic�. Pasuan t� sht�nat e pand�rprera. Tahiri k�ndonte dhe her� pas her� shtinte. Ai shtinte rrall�. Kuptohej, ai po mendonte p�r nj� rezistenc� t� gjat�. Shpesh e th�rriste baban� e vet Nebihun:

 O-o-o, Nebih Meha ore-e-e!

- O- o-o, ho-ia-a-a, � ia kthente Nebihu!

- A do t� q�ndrojm�, babo-o-o?

- Po besa, do t� q�ndrojm� e do t� k�ndojm�, � ia kthente Nebihu p�rgjigjen q� e shoq�ronte me krisma pushke. Tahiri gjat� asaj dite, disa her� e ka k�nduar k�ng�n: "Ti shqipni mos thuaj marova��

  Gjendja sa vinte e po keq�sohej. Luftimet po ashp�rsoheshin e shkall�zoheshin. F�mij�t dhe grat� po vuanin m� s� tep�rmi. Ato q�ndronin n�n goditje t� vazhdueshme t� arm�ve dhe t� helmeve kimike. Kat�r a pes� milic� Tahiri i kishte vrar� q� n� or�t e para t� p�rleshjes. Nj�ri prej tyre than� se ishte shqiptar! Pas vrasjes s� milic�ve t� par� u krijua rr�muj�. Qeni t� zotin nuk e njihte. D�shtuan edhe p�rpjekjet p�r t�u ngjitur me llotra n� katin e dyt�. D�shtoi edhe gazi lotsjell�s. D�shtuan edhe granatat e dor�s. Disa prej tyre nuk e q�llonin cakun, nuk i q�llonin fr�ngjit�. Disa t� tjera q� binin brenda Tahiri arrinte t'ua kthente prapa. Milic�t b�heshin rrafsh me tok�. Nuk guxonin ta ngritin kok�n, ngase pushka e Tahirit i merrte n� lule t� ballit. Pas �do rrebeshi t� t� sht�nave, Tahiri ndalej. Nuk shtinte, nuk l�vizte. Priste reagimin. N� moment kur milic�t, p�rpiqeshin t'i t�rhiqnin shok�t e tyre t� vrar� e t� plagosur, q� zhg�rryheshin nga plag�t n� oborrin e kull�s,Tahiri, si era, dilte n� dritare dhe i godiste! Nj� nga milic�t e nj�sitit special q� kishte marr� zem�r t� futej n� katin p�rdhes goditet p�r vdekje nga Nebihu. Ai, ia merr pushk�n, dhe provon ta fus� brenda duke e t�rhequr zvarr� p�r jake t� xhaket�s. Mir�po milici ishte i r�nd�. Bresh�ria e t� sht�nave q� nuk ndalej e pengonte Nebihun. N� p�rpjekje e sip�r Nabihu plagoset n� shuplak�n e dor�s s� djatht�. Plumbi ia kishte k�putur gishtat, por ai nuk e kishte l�shuar arm�n e milicit t� vrar�. Edhe ashtu i plagousr, pozicionohet n� stall�n mbrapa sht�pis�, p�r ta vazhduar rezistenc�n. Diku pas dite, Nebihu q� mbronte katin e par� t� sht�pis� dhe stall�n ishte goditur me mortaj�. Franc Kosi, t� cilin nj�siti i vet e mbronte me t� sht�na, futet n� stall�. Franci, nga frika se mos po ngrihej Nebihu q� n� at� moment po jepte ende shenja jete, e godet me rafal automatiku. T� dy qet� e Nebihut q� kishin qen� t� lidhur n� stall� t�rbohen nga krismat e arm�ve. Nj�ri, q� pos Nebihut nuk guxonte askush ta lidhte e ta zgjidhte, meq� vriste keq, e k�put litarin dhe ia m�syn Francit, i cili i tmerruar nga brir�t e mprehta t� kaut, nis e b�rtet me t� madhe: �Ndihm�, ndihm�! M� mbyti, me mbyti!� Milic�t, q� po e d�gjonin, nuk e dinin se �ka po ndodhte brenda stall�s. Mendonin se mos Francin e kishin z�n� Nebihu me Tahirin e po ia nxirrnin shpirtin p�r ngadal�. Aq i kishte kapur frika, sa s�kishte burr� n�ne q� ia m�synte stall�s,ata vet�m shtinin me arm� pa nd�rprer�... Pas pak kohe, duke shar� e b�rtitur, del Franci, me nj� pushk� q� e mbante si trofe n� dor�. "E vrava plakun dhe ia mora pushk�n!� mburrej ai. Milic�t, fillojn� t� dyshojn� se mos Franci kishte luajtur nga frika. Pushka q� ai e mbante n� dor� nuk ishte e Nebihut, por e nj� polici, q� pak m� par� kishte mbaruar n� duart e Nebihut. 

  Pas nj� kohe f�mij�t dhe grat� e Tahirit m�syjn� der�n dhe dalin p�rjashta duke vrapuar n� drejtim t� sht�pis� s� v�llait t� Tahirit. N� momentin kur f�mij�t dol�n nga sht�pia njeri nga milic�t e nj�sitit special shtin� me arm� mbi ta dhe plagos r�nd� vajz�n e Tahirit e cila duke u t�rhequr zvarr� futet n� hambarin e drithit. Tahiri tani ishte fill i vet�m n� kull�. P�r milic�t ishte e qart� se rreziku p�r ta, tani ishte edhe m� i madh. Tahiri q� kishte mbetur me nj� foshnj� n�p�r k�mb�, q� k�rkonte edhe kujdesje, nuk jepej. Luftonte me nj� taktik� t� �uditshme q� i befasonte kund�rshtar�t. Shtinte dhe q�llonte mir�, her� nga nj�ra, her� nga tjetra dritare e kull�s, sa krijohej bindja se brenda nuk ishte nj�, po nja dhjet� veta! Kur sht�pia sulmohej me t� sht�na dhe mb�shtillej nga tymi e zjarri, Tahiri, si t� ishte vrar� e linte pushk�n mb�shtetur n� dritare me tyt� gjysm� jasht�. Milic�t s� pari pritnin, pastaj th�rrisnin e shtinin, por ai nuk ndihej i gjall�! Sapo ata ngjiteshin me shkall� deri te dritarja, k�rciste revolja apo bomba. Nga dy-tre milic� binin l�msh t� vrar� a t� plagosur. At� dit� n� k�t� m�nyr� nj�siti i policis� speciale p�soi disa her�. 

  Milic�t q� filloi t'i kapte paniku nuk po i bindeshin m� Francit. Pati raste kur u shan� dhe sa nuk u vran� me arm� mes vete! �A po do q� t� vritemi t� gjith� n� Prekaz? A nuk e sheh se si na ka lar� me gjak!�, � i tha nj�ri n� grindje e sip�r komandantit Franc, i cili iu k�rc�nua: �Un� komandoj k�tu. Nuk ka t�rheqje pa i vrar� t� gjith�. Edhe me topa do ta rrah k�t� vend, do t�i djeg edhe themelet e k�saj kulle!�

 SI U VRA TAHIR MEHA 

 

  T�r� ajo dit� u p�rshkua me luftime her� t� rrepta e her� m� t� matura. Vet�m sa kishte filluar r�nia e muzgut t� par� e m� k�t� edhe fundi i asaj dite t� p�rgjakur. Menduan se n�p�r err�sir� do t� futeshin m� leht� n� kull�. K�shtu edhe vepruan. Pas nj� heshtjeje, relativisht t� gjat�, nj�ri nga milic�t e mori nj� s�pat� dhe iu afrua der�s s� hyrjes q� ta thyente. Tahiri nuk ndihej i gjall�. Menduan se e kishin vrar�, por jo, nuk doli ashtu. N� momentin kur milici filloi ta godiste der�n e kull�s me s�pat�, u d�gjuan dy krisma dhe britmat e milicit. Franci duke b�rtitur me t� madhe urdh�roi nd�rprerjen e t� sht�nave. Ai k�rkoi tanksin.

  N� at� �ast Tahiri, q� q�ndronte pran� dritares, iu tha me z� t� lart�: �Deri n� m�ngjes do t�iu vras t� gjith�ve!� Prap� pasuan bresh�ri t� sht�nash. Nj� nga milic�t e k�saj nj�sie ishte ngritur gjysm� n� k�mb� dhe nuk po e nd�rpriste rafalin, ngase ishte humbur fare. N� at� moment Tahiri, q� nga korridori i sht�pis�, duke e pasur p�r orientim flak�n e arm�s s� kund�rshtarit, e godet milicin n� lule t� ballit!

  Franci prap� urdh�roi nd�rprerjen e zjarrit. Ai po ashtu urdh�roi q� t� vendoseshin reflektor�t, q� ta zbulonte Tahirin po t� ikte n�p�r err�sir�. K�rkoi q� me an� t� tanksit t� rr�zohej sht�pia. Ora po i ofrohej nj�zetenj�shit, pra n�nt� e nat�s. At� nat� askush s�mund t� llogariste se do t� dilte i gjall�,m�ngjesi ishte larg!� Tahiri po i hante nj� nga nj� milic�t e nj�sis� speciale! Tahiri e kishte nuhatur planin e Francit. Pa dyshim se i kishte d�gjuar edhe urdh�rat� e Francit, prandaj ishte b�r� gati edhe p�r k�t�. Kur tanksi theu der�n e hyrjes dhe rr�zoi pjes�n e par� t� murit t� kull�s, Tahiri po q�ndronte mbi trar�t e katit t� dyt� q� kishin mbetur varur. Kur tanksi u t�rhoq mbrapa p�r n� oborr, q� ta godiste pjes�n tjet�r t� murit, Tahiri, k�rceu mbi tanks. Duke e par� rrezikun se po zbulohej nga reflektor�t e shumt�, k�rceu nga tanksi dhe arriti ta kalonte edhe prit�n e par�! Mir�po, kur i afrohet gardhit tjet�r t� ar�s, diku rreth 80 metra larg sht�pis�, diktohet nga prita e dyt� e cila shkrehu dy rafal� t� p�rnj�hershme, q� u shoq�ruan me dy krisma t� forta t� nj� arme t� r�nd�.

  N� or�n 21,15 minuta, m�13 maj 1981, u v�rtetua vrasja e Tahir Meh�s. N� kontrollin e par� q� ia b�n� ia gjet�n: nj� revole t� mark�s �Valter� me nj� �ant� rripi n� krah me rreth 30 predha, nj� pushk� M 48 me 200 predha, kat�r bomba dore, nj� thik� dhe nj� cop� buk� misri n� xhep, t� cil�n e kishte kafshuar dy-tri her� gjat� asaj dite. N� xhepin tjet�r kishte edhe rreth gjysm� pakete cigare dhe nj� �akmak.

 R�NIE MADH�SHTORE

 

  Tahiri kishte mbyllur syt�. Flok�t e krehur mbrapa, dhe mustaqet sapo t� l�shuara i rrinin bukur. T� veshur kishte nj� k�mish� ngjyr� t� kalt�r t� �elur dhe xhaket� e pantallona t� kaltra paksa n� t� mbyllur. Edhe pas r�nies, sikur po i buz�qeshte Kosov�s. N�nt� plumba e kishin marr� n� trup, shtat� prej t� cil�ve n� gjoks dhe dy n� an�n e djatht� t� kraharorit. Tamam si dikur Gjergj Elez Alin�! Me n�nt� plag� n� trup!�

 

 

 

  Tahir Meha ra n� mosh�n 38 vje�are. Ra sepse m� shum� e deshi lirin� se jet�n.

  Ra se bashku me baban� plak Nebihun 71 vje�ar. A ka di�ka m� madh�shtore dhe m� t� fuqishme, se kur nj� prind bie n� mbrojtje t� f�mij�ve dhe t� familjes s� vet? A ka di�ka m� madh�shtore, se kur nj� trim bie duke e mbrojtur bashk�luft�tarin e vet? A ka di�ka m� madh�shtore se kur nj� luft�tar bie n� mbrojtje t� dinjitetit t� vet komb�tar, n� mbrojtje t� atdheut t� vet? Akte t� tilla, q� i njeh historia jon�, do t� p�rs�riten edhe m� von� edhe nga t� tjer�t. Do t� p�rs�riten edhe me Jasharajt e m�dhenj t� Prekazit!

  Tahir Meha ra duke e l�n� t� hapur rrug�n e luft�s p�r liri, t� cil�n m� von� do ta vazhdojn� me p�rkushtim bijt� e popullit ton�, pjes�tar� t� Ushtris� �lirimtare t� Kosov�s. Ata p�r t'i realizuar aspiratat shekullore dhe amanetin e qindra d�shmor�ve, s� bashku me ta edhe at� t� Tahirit, vran� me pushk� rob�rin� e gjat�.

  Trimat si Tahiri jan� t� rrall�. T� biesh p�r atdhe �sht� nj� fat i madh. Ky fat nuk i buz�qesh �donj�rit. Ai u buz�qesh vet�m atyre q� jan� p�rjet�sisht t� p�rkushtuar ndaj ��shtjes s� madhe t� atdheut. Atyre q� �doher� jan� n� sh�rbim t� kombit. Pra, ky fat i buz�qeshi edhe Tahir Meh�s!

 VARRIMI I TAHIR DHE NEBIH MEH�S

 

  N� m�ngjesin e hersh�m t� 15 majit, pasi q� organet e sigurimit kishin konstatuar vdekjen e Tahirit dhe t� Nebihut, kishin urdh�ruar familjar�t e tyre q� t�i varrosnin sa m� shpejt, pa prani t� njer�zve e pa rite fetare. Madje UDB-ja, kishte urdh�ruar q� t� mos organizonin as pritje p�r ngush�llime!

  Shok�t, miqt�, dashamir�t dhe bashk�fshatar�t e tij nuk kishin ndenjur duarkryq. Nuk e kishin p�rfillur ndales�n e organit t� lartp�rmendur. Pos t� af�rmit e Tahirit, at� dit� p�r t� marr� pjes� n� ceremonin� e varrimit, kishin shkuar edhe Shaban Jashari me dy t� bijt�, me Hamz�n dhe me Ademin, Hajredin Celi, Bislim Bislimi e shum� t� tjer�. Ata ishin t� vendosur q� t� dy trimat t�i p�rcillnin n� m�nyr�n m� t� mir� dhe m� madh�shtore p�r n� banes�n e tyre t� fundit � p�r te varrezat e Mehajve.

  Po i pritnin njer�zit q� vinin. Po i p�rgatitnin e arkivolet. Po p�rgatitej dreka q� do t� shtrohej p�r nder� t� t� r�n�ve. Kishin ftuar edhe hoxh�n p�r t� b�r� ritet fetare. Ishin mbledhur rreth 60-70 burra q� do t'i p�rcillnin martir�t. 

  N� ball� t� oxhakut si gjithmon� ishte Shaban Jashari. Ai i printe bised�s s� burrave n� od�. �Ne kemi p�rjetuar mjaft, por k�shtu nuk ka ndodhur as n� koh�n e Turkut. T� �ohet n� k�mb� nj� hyqymet i t�r� e t� luftoj� me dy veta, kjo nuk �sht� d�gjuar ndonj�her�! Tahiri dhe Nebihu ishin njer�z t� mir�. Ata gjat� gjith� jet�s s� tyre, askujt nuk i kan� b�r� kurr� asnj� t� keqe. Ky pushtet ia ka plagosur edhe vajz�n dhe ia ka trenua familjen!� � e shprehte p�rnj�her�sh urrejtjen dhe dhimbjen Shaban Jashari. 

  Vet� Shaban Jashari, me t� dy bijt�, Ademin dhe Hamz�n, e kishte marr� p�rsip�r rregullimin e arkivoleve. N� fillim i nderuan trimat duke ndenjur gatitu. N� prani t� dhjet�ra a m� shum� burrave, Ademi, q� n� at� koh� i kishte vet�m nj�zet e gjasht� pranvera, foli me z� para t� gjith�ve: 

  - �Ne do ta vazhdojm� rrug�n e Tahir e Nebih Meh�s. Do t� hakmerremi dhjet� fish p�r ta. Do t� hakmerremi p�r t� gjitha t� zezat q� ky pushtet po i ushtron mbi ne!� 

- Biro-o! Je i ri. Burrat nuk flasin para kohe � ia priti Shabani. 

Ademi e pa baban� e vet me habi. Ishte shum� i mllefosur dhe nuk e fshihte dot urrejtjen. 

- "K�t� do ta shohim!� � e p�rfundoi trimi dialogun duke marr� vendim t� prer� n� vete q� ta vazhdonte rrug�n p�r liri pa e marr� parasysh �mimin e saj. 

  Tahirin dhe Nebihun, me t� gjitha nderimet e mundshme, i varros�n diku rreth or�s 16 t� asaj dite. Pas varrimit t� pranishmit, t� prekur thell� p�r k�t� tragjedi, filluan t� shp�rndahen secili n� drejtimin e vet. 

  Milicia vendosi �adr�n n� l�m�n e kull�s s� Tahir Meh�s ku do t� q�ndrojn� p�r nj� koh� t� gjat�. P�r gjasht� muaj t� t�r� u b�n� ekspertiza t� shumta. N� vendin e ngjarjes erdhi edhe vet� Franjo Herleviq. Ata nuk po gjenin shpjegim. Nuk mund t� besonin q� nga kjo kull� nj� person t'i vriste t� gjith� ata milic�! "Ku e ka kryer Tahiri shkollimin ushtarak?" "A mos ka qen� ndonj�her� ilegalisht n� Shqip�ri, p�r t'u st�rvitur?"- pyesnin Franjo Herleviqi dhe milic�t e pranish�m pa gjetur p�rgjigjen. As mjek�sia ligjore nuk kishte p�rgjigje. T� gjitha vrasjet ishin b�r� vet�m me nga nj� plumb t� s� nj�jt�s arm�! Gjyqtari hetues i �rastit Mehaj�, Rexhep Ka�aniku, para nj� viti (m� 2003) n� nj� akademi p�rkujtimore, kushtuar Tahir Meh�s pat th�n�:�Tahir Meha nuk ka sht�n� kurr� dy her� n� t� nj�jtin milic!��

  Pas shtat� muaj paraburgimi, n� munges� faktesh e provash, lirohen Mehmet dhe Beqir Meha. Organet e SPB-s� i kishin th�n� Beqirit q� ta rr�zonte kull�n e Tahirit. "Pushteti do t� ndihmoj� q� ta ngritsh nj� t� re n� vend t� saj p�r t�i strehuar f�mij�t e Tahirit q� kan� mbetur pa kulm mbi kok�!"-i kishin th�n� Beqirit. �Ju ma keni vrar� v�llain edhe baban�. Ma keni plagosur vajz�n e v�llait e cila ka mbetur invalid i p�rjetsh�m,ia keni rr�nuar edhe sht�pin� dhe tani po k�rkoni q� un� ta vras� kull�n e Tahirit p�r s� dyti! P�r k�t� edhe do t� m� paguani!� Kjo �sht� ndihma q� m� ofroni ju mua! Si s�keni turp, mor t� mjer� � ua kishte p�rplasur Beqiri mu n� surrat. 

  Pushtuesit nuk k�naqeshin vet�m me vrasjen e Tahirit e t� Nebihut. Ata donin q� t'i fshinin edhe gjurm�t e asaj rezistence. K�ta t� mjer� harruan se populli yn� nuk i harron heroizmat e bijve t� vet q� lan� vul� t� pashlyeshme n� histori. Ata nuk mund ta kuptojn� se kjo kull�, si edhe ca kulla t� tjera, q� u godit�n p�r shkat�rrim nga tanku i tyre, i kan� themelet n� zem�r t� popullit, ato nuk rr�nohen kurr�. Kulla e Tahir Meh�s do t� mbetet p�rjet�sisht si kull�-legjend�, ashtu si� ka mbetur kulla e Kamer Loshit, e Oso Kuk�s, e Azem Bejt�s,dhe shum� kulla t� tjera n� tokat shqiptare- p�rmendore t� historis� son� t� lavdishme.

   

 TAHIR MEHA HYRI N� K�NG� 

 

  Pa i p�rfillur k�rcimet e UDB-s�, populli u solidarizua shpirt�risht me familjen Meha. Te varri i Tahirit dhe Nebihut me dhjet�ra her� u vun� kurora lulesh dhe banderola me shkrimin: �Lavdi vepr�s dhe jet�s s� Tahir e Nebih Meh�s!� U vun� flamuj mbi varrezat dhe mbi kull�n e tyre legjend�. N� t�r� Kosov�n e m� gjer�, n� oda, n� tubime, n� dasma e ahengje apo edhe n� rast morti bisedohej me respekt p�r q�ndres�n heroike t� Mehajve. N� ve�anti vihej n� spikam� jehona e pushk�s s� tyre p�rmes s� cil�s i treguan pushtuesit se shqiptar�t p�r lirin� e vet jan� t� gatsh�m ta p�rdorin edhe arm�n. Q�ndresa heroike dhe akti i sakrific�s e flijimit p�r liri u b�n� motiv frym�zimi p�r rapsod�t q� n�p�r oda me tingujt e �iftelis�, jo vet�m q� e p�rjet�sonin shembullin e tyre, por edhe e p�rcillnin mesazhin se si duhet t� luftohet e t� sakrifikohet p�r lirin� e atdheut: 

 

Bab� e bir jan� t�uj luftue,

Me flak� kulla asht mbulue.

Sa bajn� luft�, sa jan� t�uj knue,

Kishe than� se jan� Drangue!

Shum� jan� vra, s�po mujn� me i �ue

Po dojn� tan�, ata me i farue!�

 

Rapsodi popullor p�rshkruan luft�n e pabarabart� t� dy vetave, bab� e bir, t� cil�t me nj� armatim krejt modest, luftojn� kund�r nj� ushtrie q� p�rpos arm�ve t� tjera p�rdor edhe tankun: 

 

Kush po e ndez o pushk�n flak�?

Tahir Meha me bab�n plak.

N�kull� t� madhe o n� mal�si,

Ball� p�r ball� me nj� ushtri!

Po shkrijn� hekur bab� e djal�,

S�po dor�zohen p�r t� gjall�

Tanksa e topa i kan� ndal�!�

 

N� spikam� vihet, q�llimi i lart�, q� e p�rligj luft�n dhe sakrific�n p�r liri, i personazheve t� ngjarjes q� shpeshher� marrin p�rmasa mitike: 

 

Luftuan trimat p�r liri,

Dogj�n kull�n rrafsh me tok�.

Gjakun dhan� ata p�r shqiptari,

S�durojn� rob me kan� n�n Serbi...

 

Krijuesi popullor na e p�rshkruan edhe vendin e kull�s ku �sht� pozicionuar Tahiri. Me dashuri flitet edhe p�r bashk�luft�tarin e tij Nebihun, "bab�n plak", i cili e kishte ndar� mendjen t� luftonte me t� birin kund�r pushtuesit deri n� vdekje. Lufta �sht� e pabarabart� dhe e ashp�r, por q�llimi i lart� fisnik dhe vendosm�ria e dy vetave, b�jn� q� numri i armiqve t� vrar� t� jet� tejet i madh: 

 

Tahir Meha n�t' dytin kat,

Luft� po b�n� me Beligrad,

Ka q�llue me bab�n plak,

Po don� kull�n me djeg� flak�

S�kan� vra shum� ve� shtat�dhjet� e shtat�!�

 

Luft�tari �sht� i vet�dijsh�m se e drejta �sht� n� an�n e tij, andaj edhe pse �sht� vet�m me baban� kund�r nj� ushtrie, gjen forc� morale q� t� q�ndroj� dhe t� tregoj� ep�rsi n� at� luft�: 

 

Tahir Meha del n�frengji,

K�qyr ushtrin� ai me dylbi

Po ma th�rret bab�n e vet:

"�inro bab� e ban gajret,

As ni shka mos me na pshtue

kam ba njetin tan� me i farue!��

 

Moralisht, po aq lart, q�ndron edhe babai i Tahirit, Nebihu. Ai p�r as nj� �ast nuk t�rhiqet nga flak�t e luft�s. Nuk i dhimbset aspak jeta por shpreh k�naq�sin� se e ka shpaguar veten shum�fish:

 

Nebih Meha �ka po thot�:

"O Tahir, o djali jem,

Baba vet�m o ty nuk t�len�.

Ka vra baba kapetana,

A po i nien si po u shkon gjama!

Kemi kull�n krejt prej guri,

S�po ia len as topi murit!

Po valon n� kulm flamuri,

Shtat� deri tash ua ka lan� plumbi! 

Se po vdes s�po m� dhimet jeta,

Kapetanin mora, me shtat� veta!�

 

Tahir dhe Nebih Meha, me luft�n e sakrific�n p�r liri fitojn� admirimin e popullit q� shprehet n� vargjet shum� t� popullarizuara t� epik�s son�, q� k�ng�tari i ka p�rshtatur edhe p�r k�t� rast: 

 

Lumja kulla o kan� ka mrena

Tahir Meh�n o me shtat� zemra�

 

Rezistenca e Tahir Meh�s u b� simbol i krenaris� son� komb�tare. Jehona e pushk�s s� tij do t� shoq�rohet edhe me krismat e arm�ve t� U�K-s� q� arriti ta shporr� armat�n jugosllave nga Kosova: 

 

Ajo pushka e Tahirit,

Nis e shkrep n� dor� t�Beqirit.

Pushka e tij o nizet vjet

N�ball� armikun e godet.

Bashk� tre burra vijn� t� varri,

Ni be bon Adem Jashari:

"Ve� ky shteg e ve� kjo udh�

Sjell lirin� o me flamur�!��

 

Q�NDRES� KRENARE DHE SHPRES�DH�N�SE 

 

  Ngjarjet madhore t� pranver�s s� vitit 1981, popullin ton� e zgjuan nga letargjia q� e kishte kapluar. Demonstratat, n� kuad�r t� saj edhe rezistenca e Tahir Meh�s, e �or�n para bot�s mask�n e �v�llaz�rim-bashkimit�, n�n t� cil�n serb�t i fshihnin dh�mb�t e urrejtjes patologjike kund�r shqiptar�ve. 

  P�rkund�r masave represive q� i nd�rmori pushteti shtyp�s, demonstratat e atij viti dhe q�ndresa heroike e Tahir Meh�s u mir�prit�n nga populli dhe ngjall�n krenarin� komb�tare. Q�ndresa e Tahir Meh�s, u ngrit n� shkall� simboli dhe i dha zem�r rinis� shqiptare. R�nia heroike e Tahir Meh�s d�shmonte bindsh�m se sakrifica p�r liri �sht� akti m� sublim n� jet�n e individit dhe t� nj� populli. Q�ndresa dhe sakrifica e tij, q� forconin tradit�n e luft�s p�r liri, riv�rtetuan iden� se lufta p�r liri, bart�se e s� cil�s do t� beh�t Ushtria �lirimtare e Kosov�s, mund t� realizohet me sukses pa marr� parasysh ep�rsin� e pushtuesit.

  P�r luft�n dhe r�nien e Tahirit shkruan gazetat e shumta n� Kosov� dhe jasht� saj. Parandjenja e Tahirit, t� cil�n e shprehte duke th�n�: "Djem, kur t� luftoj un� do t� shkruajn� gazetat!", u b� realitet. Lufta dhe akti i r�nies s� tij do t� sh�rbejn� si burim frym�zimi q� t� shkruhen sa e sa poezi, sa e sa libra dhe do t� krijohen sa e sa e vepra n� fushat e ndryshme t� artit. 

  Ngjarjet e vitit 1981 dhe r�nia e Tahir Meh�s, n� mbrojtje t� dinjitetit personal e komb�tar, hyn� edhe n� fjalorin e analizave dhe polemikave t� diplomat�ve dhe instancave m� t� larta shtet�rore. Ato trazuan edhe marr�dh�niet nd�rshtet�rore edhe ashtu t� acaruara, nd�rmjet Shqip�ris� dhe Jugosllavis�, mu p�r shkak t� ��shtjes son� komb�tare q� kishte mbetur e pazgjidhur. Shqip�ria, n� at� koh�, e vet�dijshme se lufta p�r liri nuk do t� ndalej me propagand� dhe me masa represive, i drejtohet Jugosllavis� me tonin m� profetizues e m� k�rc�nues: �Zot�rinj t� Beogradit, mos luani me zjarrin se vet� do t� digjeni n� t�!� Dhe v�rtet ashtu ndodhi. Demonstrata e vitit 1981, aktet heroike si ato t� Tahir e Nebih Meh�s dhe lufta �lirimtare t� U�K-s�, ia b�n� varrin Jugosllavis� prej nga nuk arriti t� dilte dot.

SIMBOL TRIM�RIE E SAKRIFICE P�R ATDHE

 

  Sh�rbimi sekret i ish-Jugosllavis�, kishte punuar n� Kosov� n� m�nyr� q� sa m� shum� shqiptar� t'i fuste n� sh�rbim t� vet. K�ta t� mjer�, q� nuk ishin pak, spiunonin edhe n�n�n e tyre poq� se e zinin duke folur, apo duke punuar kund�r pushtuesit, Jugosllavis� s� Titos. Spiun�t, tani me vepra konkrete, duhej ta tregonin besnik�rin� ndaj Serbis� e Jugosllavis. Demonstratat e atij viti dhe rezistenca si ajo e Tahir Meh�s, nga pushtetmbajt�sit, u zgjodh�n si terren i p�rshtatsh�m q� t�i sprovonin sh�rb�tor�t e vet. Duke i shfryt�zuar rezultatet e gjahut t� tyre, regjimi i Beogradit arrestoi dhe burgosi nj� num�r t� madh shqiptar�sh, sidomos t� rinj, mbi t� cil�t u ushtruan d�nime dhe tortura drakonike dhe filloi ta zbatoj� procesin fam�keq t� diferencimit ideo-politik.

  P�r ta d�nuar Tahir Meh�n dhe q�ndres�n e tij u organizua nj� fushat� e t�r� propagandistike. U ngrit�n n� k�mb� t� gjitha mekanizmat shtet�rore. P�rfaq�sues t� LSPP-s� dhe t� LKJ-s� mbanin mbledhje jo vet�m n�p�r qendra, por edhe n�p�r bashk�sit� lokale t� fshatrave t� Kosov�s. Nga ana e tyre, n� ato takime, Tahiri etiketohej si armik, bandit, kriminel, ballist e bir ballisti. Kryetar i LSPP-s� i asaj kohe p�r komun�n e Skenderajt n� nj� intervist� q� i kishte dh�n� gazet�s �Borba� dhe gazetave tjera t� Beogradit, pasi i p�rs�rit si papagall edhe nj� her� etiketat e m�parshme, p�rfundon se "Tahiri, bashk� me bab�n e tij, si armiq q� ishin, e kishin merituar plumbin e pushtetit komunist t� Jugosllavis�.� 

  P�rkund�r fushat�s propagandistike, p�rkund�r arrestimeve t� shumta, p�rkund�r d�nimeve dhe torturave m� t� egra populli as nuk mashtrohej e as nuk frik�sohej. Ai e kishte t� qart� se bart�s t� k�saj fushate ishin kumbar�t e Mili� K�rstave, q� me baballar� e gjysh�r u kishin sh�rbyer t� huajve. Sa m� shum� q� p�rpiqeshin p�r ta njollosur figur�n e Tahir Meh�s, ata para popullit po njollosnin veten e tyre, po b�heshin sinonim i turpit, q� mund t� lahej vet�m me nd�shkimin q� populli i b�n tradhtis�. 

  Populli, Tahir Meh�s dhe t� gjith� atyre q� ishin ngritur kund�r padrejt�sive dhe shtypjes, ua dha vendin e merituar duke u ngritur edhe k�ng� lavdie. Tahir Meha, me q�ndrimin, luft�n dhe r�nien e tij, n� nd�rgjegjen ton� komb�tare po ngrihej n� simbol trim�rie e sakrifice p�r atdhe.

�BISHTI I S�PAT�S MA SHPETOI JET�N !�

 

(Intervist� e nj� milici t� nj�sis� speciale q� plumbi i Tahir Meh�s e kishte q�lluar n� sy)

  K�t� intervist� e kam lexuar n� gazet�n e ilustruar serbe �Star�, me titullin �Bishti i s�pat�s ma ka shp�tuar syrin .� n� burgun �Zabela� t� Pozharevcit, ku po vuja d�nimin p�r demonstratat e m�dha studentore t� vitit 1981.

  Meq� nuk kam pasur mund�si ta ruaj intervist�n apo ta gjej� m� von�, fragmentet q� pasojn� i kam nxjerr nga memoria ime ku jan� fiksuar e konservuar deri n� dit�t e sotme:

  - "Diku n� or�t e mbr�mjes, pasi humb�m shum� shok�, v�rtet nuk dinim m� se si t� vepronim. Kishim sht�n� aq shum� sa q� kishim p�rshtypjen se as mizat n� kull� nuk kishin shp�tuar. U ndal�m. Prit�m nja 10-15 minuta. Nuk po shihej, nuk po d�gjohej asnj� l�vizje! E mora nj� s�pat� dhe me shum� kujdes u ofrova te dera e kull�s. Fillova ta goditja der�n. Pas �do goditje fshihesha prapa murit. Kurrfar� reagimi nga brenda. Krijova bindjen se Tahiri ishte vrar�. Me q�llim q� t� futesha brenda, fillova t� goditja der�n pand�rprer�. N� �ast mu duke sikur d�gjova ca hapa t� leht� dhe ndala. Prap� qet�si. Mendova se m� kishin mashtruar vesh�t. P�rs�ri vazhdova me goditje. M� befasuan dy t� sht�na revoleje. �Oh n�n�!� � b�rtita dhe dhash� alarmin p�r ndihm� duke e mbajtur syrin me t� dyja duart.

  N� baz� t� ekspertiz�s q� �sht� b�r� m� von� �sht� konstatuar se nj�ri plumb e ka goditur sakt�sisht bishtin e s�pat�s q� e ka b�r� plumbin ta nd�rroj� drejtimin. Pra, bishti i s�pat�s ma shp�toi jet�n! Plumbi tjet�r me ka kapur n� syrin e djatht�. Nuk e di se a do t� m� shp�toj syri?� � pohonte n� at� intervist� milici serb nga Peja. 

   

 TAHIR MEHA E THEU MITIN E �PATHYESHM�RIS˓ S� JUGOSLLAVIS� 

 

  Ishte krijuar p�rshtypja se Jugosllavia ishte nd�r shtetet m� stabile n� rajon e m� gjer�. Ajo, madje, shtirej si shtet i painkuadruar dhe si vend ideal ku respektoheshin t� drejtat e plota t� p�rkat�sive t� ndryshme etnike. Propagandohej se edhe ushtarakisht ishte nd�r shtetet m� t� forta n� Evrop�! Sa i p�rket respektimit t� t� drejtave, ishte e kund�rta. Ajo, me t� dyja k�mb�t, n� ve�anti po i shkelte t� drejtat e shqiptar�ve, pastaj t� boshnjak�ve, t� rom�ve, t� turqve e t� popujve t� tjer� q� nuk ishin sllav�. Ishte shnd�rruar n� nj� ferr t� Ballkanit dhe Evrop�s, q� p�r fat t� keq bota k�t� do ta v�rej� shum� me vones�. Mir�po, edhe pse mjegulla e propagand�s kishte err�suar qiellin, ajo do t� shp�rndahej me diellin e par�, q� filloi t� shndriste n� Kosov�.

  P�rmes borxheve n� form� kredie, Titoja, q� e bindi bot�n se Jugosllavia ishte nj� shtet demokratik, mundi p�rkoh�sisht ta kalonte kriz�n ekonomike dhe t� krijonte iluzione se ekonomia e k�tij shteti edhe n� t� ardhmen do t� kishte perspektiv�. Por, borxhi prej 29 miliard� dollar�sh, q� zyrtarisht u pranua pas vdekjes s� tij, eksploatimi i pasuris� s� Kosov�s dhe i regjioneve t� tjera p�r dekada me radh� dhe shkelja e t� drejtave komb�tare, ve�an�risht t� atyre q� nuk ishin sllav�, dhan� efekte t� kund�rta. 

  Demonstratat e fuqishme t� pranver�s s� vitit 1981 dhe pushka e Tahir Meh�s, q� i dhan� nj� grusht t� fort� propagand�s false t� Jugosllavis�, ia �or�n mask�n faqe bot�s dhe e thyen mitin e rrejsh�m p�r pathyeshm�rin� e saj.

   




KULLAT DHE SHTATORET Q� MUNGOJN� ! - (Kapitull m� vete)

 

  Po binte nj� bor� e dendur q� ma d�shironte shpirti ta shikoja. P�r nj� �ast i harrova t� gjitha brengat dhe rr�shqita n� thell�sin� e mendimeve. Shkova n� vitet e rinis� kur miklimi i flok�ve t� bor�s m� mahniste, m� b�nte p�r vete dhe m� joshte q� t� dilja e t� sh�titja n� natyr�. Vendosa t� udh�toja larg e m� larg. Mora makin�n dhe gati si n� ekstaz� po e ngisja n�p�r rrug�n gjarp�rore t� shiritit t� zi t� asfaltit. N� udh�tim e sip�r, gropat e asfaltit m� soll�n n� vete. Fillova t� mendoja p�r infrastruktur�n q� mungon, p�r ekonomin� dhe bujq�sin� e pazhvilluar, p�r papun�sin� e t� rinjve, p�r problemet e shkollimit... Mendja m� shkoi edhe t� monumentet q� tregojn� lasht�sin� ton�, te shtatoret dhe te arkitektura jon� tradicionale e bashk�kohore q� gjenden n� gjendje m� se t� keqe. 

  Te nj� kthes� n� t� majt� e lash asfaltin e mplakur, t� cilit koha ia kishte brejtur shtatin dhe mora rrug�n krejt gropa n� drejtim t� Prekazit. Mu kujtuan shok�t e burgut si: Afrim Zhitia, Fadil Vata, Bardhyl Mahmuti, Sherif Krasniqi, Nezir Myrta, Sami Kurteshi,Halil Selimi etj. Dhjet�ra her� me ta kishim biseduar se kur ta b�jm� shtetin ton�, kujdes t� ve�ant� do t�u kushtonim d�shmor�ve t� kombit ton�. Q� at�her� ka kaluar shum� koh�. Jan� b�r� shum� p�rpjekje. �sht� b�r� edhe luft�, por aspiratat tona ende nuk jan� realizuar. Ende nuk e kemi b�r� shtetin! Prandaj na mungojn� kullat, na mungojn� shtatoret�, i mungon Prekazit nj� shirit asfalti, i cili do ta p�rshkonte at� mes p�r mes, q� nga kulla e Ahmet Delis� e deri t� kulla e Adem Jasharit. M� ra n� sy Kompleksi i Jasharajve, ku pun�t p�r nd�rtimin e tij kishin mbetur n� fillimin e tyre!

  N� hyrje t� lagjes s� par� t� Prekazit, lagjes s� Hasanajve, pash� disa f�mij� t� cil�t po loznin n�p�r bor�. Ata, as q� donin ta dinin p�r ato q� un� po mendoja. Ishin t� lumtur. Ua pata zili. Ata si f�mij� duhet t� luajn� e t� rriten. Ata duhet t'i g�zohen t� ardhmes, por q� t� ken� t� ardhme t� lumtur e t� sigurt, duhet t� din� edhe p�r t� kaluar�n. Duhet t� din� p�r t� gjith� ata q� p�r t� mir�n e tyre kan� dh�n� �do gj� nga vetja e vet, madje edhe jet�n. 

  Arrita te shkolla "Azem Bejta". Rruga, si edhe m� par�, si mos m� keq. Mungonte edhe uji, q� p�r t� gjith�, por p�r nx�n�sit n� shkoll� �sht� m� se i nevojsh�m. Vazhdova rrug�n. Jo shum� larg saj m� ran� n� sy muret gati t� shembura t� kull�s s� Tahir Meh�s! N� munges� t� shtetit, sot, Drenic�s e Kosov�s, i mungojn� kullat e shtator�t e Ahmet Delis�, e Azem Bejt�s, Shaqir Smak�s, Nak Berish�s, Kamer Loshit, Mehmet Delis�, Qerime Radishev�s, Shaban Polluzh�s, Mehmet Gradic�s, Miftar Bajraktarit, Jetullah Rezall�s, Shasivar Alis� e plot e plot kulla t� tjera, monumente historike e shtatore, nga t� cilat k�ta f�mij�, por edhe t� tjer�t do t� m�sonin p�r t� kaluar�n ton� t� lavdishme. 

  Me kujtohet ishin dit�t e sprov�s s� madhe,dit�t kur djemt� e radhitur n� grupet e para t� nj�siteve t� U�K-s�, po b�nin provat e para n� teren. Isha me Zymer Meh�n,po kalonim pran� varrezave t� Mehajve p�r t� par� se si i kishin rregulluar ato. Ishte nj� pranver� e hershme,Zymeri befasisht me pyeti:

  �A thua rruga q� e b�n� shum� trima tan� e s� bashku me ta edhe Tahiri,vet�m me kaq do t� p�rfundoj?�Nga viti 1981 e deri at� koh� kur po bisedoja me Zymerin, sikur kishte kaluar goxha dhe gj�rat nuk po l�viznin me hapin e duhur,apo nuk po i v�renim ne?ǒti thosha Zymerit�Di�ka po p�rgatitej,di�ka po punohej,mir�po p�r ti th�n� atij sikur ishte ca her�t�Megjithat� i thash:�Zymber,di�ka �sht� duke l�vizur,me koh� do ta shohim t� gjith�,do t� ket� pun� dhe vend p�r angazhimin e t� t� gjith� neve!�Edhe sot e gjith� dit�n,pra edhe pas luft�s ka vend q� t� angazhohemi q� t� gjith�,p�r send�rtimin e shtetit ton� p�r t� cilin shum� d�shmor� tan� e s� bashku me ta edhe Tahir Meha u martirizua n� altarin e liris�.

  Me kujtohet kur me rastin e kujtimit t� p�rvjetorit t� dhjet� t� r�nies s� Tahir Meh�s n� Prekaz,Ham�z Jashari (tani d�shmor i kombit ) n� nj� beze me ngjyr� t� kuqe,me dor�n e vet, kishte shkruar: �LAVDI JET�S DHE VEPR�S S� TAHIR E NEBIH MEH�S!

 Sh�nime p�r autorin



 

  Mehmet Bislimi u lind me 24 mars 1958 n� fshatin Prekaz i Ep�rm, n� Drenic�. 

Shkoll�n fillore e ka mbaruar n� vendlindje, kurse gjimnazin n� Skenderaj. N� Universitetin e Prishtin�s ka studiuar shkencat e natyrore. 

  N� vitin 1981, p�r shkak t� veprimtaris� atdhetare arrestohet dhe d�nohet burg. Pas daljes nga burgu m� 1986, veprimtarin� komb�tare e ka vazhduar n� gjirin e LPK-s�, ku ka pasur detyra me p�rgjegj�si.

  M� vitin 1994, p�r t'i shp�tuar arrestimit, �sht� strehuar n� Zvic�r, ku vepron dhe jeton me familjen e tij.

  Gjat� luft�s n� Kosov� ishte bart�s dhe propagandues i Fondin �Vendlindja Th�rret�. Gjat� mandatit t� QPK-s� (Qeveris� s� P�rkohshme t� Kosov�s) ka qen� p�rfaq�sues i p�rgjithsh�m p�r informim p�r m�rgat�n n� kuad�r t� Ministris� s� Financave. Pas luft�s, n� dy kuvende, Mehmet Bislimi, zgjidhet kryetar i deg�s s� PDK-s� p�r Zvic�r. 

  Me krijimtari letrare ka filluar t� merret q� her�t. Shkrimet e para i ka botuar n� gazet�n�Bota e re�n� Prishtin�, m� von� n� revist�n�Alternativa�, n� Lubjan� dhe n� disa numra t� gazet�s �Rilindja�, q� botohej n� Zvic�r. Disa vjet ka shkruar p�r organin e LPK-s� �Z�ri i Kosov�s�q� botohej n� Zvic�r dhe p�r t� p�rkohshmen �Rruga jon�- q� dilte n� Franc�. N� "Z�rin e Kosov�s" dhe te "Rruga jon�" me vite �sht� paraqitur n� k�ndin e humorit me nofkat �Ngucakeqi� dhe �Gjembi�. Koh� pas kohe shkrimet e tij kan� gjetur vend edhe n� gazet�n �Epoka e re�. Veprimtaria e tij letrare p�rfshin shkrime publicistike,anekdota, humor e poezi si dhe mendime t� urta. Deri me tani ka botuar kat�r libra:

 

1. �Anekdota popullore dhe satira autoriale�, Prishtin� 2002

2. �Tr�ndafila maji� � poezi, Prishtin� 2002

3. �Fjal� dhe gur� � poezi, Prishtin� 2003

4. "Monografia p�r Tahir Meh�n �sht� libri i tij i kat�rt

Zvic�r, prill 2004

 

  Librin �K�TU I THON� DRENIC� - Tahir Meha � Monografi� mund ta porositni n� k�t� adres� elektronike : mbislimi@freesurf.ch